Χιονοδρομικό Κέντρο Καλαβρύτων, ώρα ευθύνης για όλους …
Ήταν το αρκετά μακρινό 1988 όταν ο αείμνηστος Πάνος Πόλκας που υπηρέτησε τα Καλάβρυτα για περίπου μία εικοσαετία, μέσα από την αγωνία του, για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής των Καλαβρύτων και τη συγκράτηση του πληθυσμού που ήταν το μόνιμο άγχος του, συνειδητοποίησε ότι έχει στη διάθεσή του μία περιοχή με μοναδικό φυσικό κάλλος, τον καταπληκτικό Χελμό, μια σύγχρονη ιστορία, τον οδοντωτό και τόσα άλλα πλεονεκτήματα. Παρότι όλα αυτά τα στοιχεία υπόσχονταν μια τεράστια δυναμική ανάπτυξης παρέμεναν αναξιοποίητα. Μία περιοχή που ήταν προπολεμικά σημαντικό τουριστικό θέρετρο μαράζωνε αφημένη στην τύχη της. Στην πορεία του, που δεν ήταν καθόλου εύκολη για ένα εγχείρημα δισεκατομμυρίων δραχμών, βρήκε ευτυχώς συνοδοιπόρους. Το Χιονοδρομικό Κέντρο άλλαξε ριζικά την οικονομία όχι μόνον των Καλαβρύτων αλλά και της γύρω περιοχής. Νέες επιχειρήσεις και εγκαταστάσεις φιλοξενίας δημιουργούνται πλέον και σε απομακρυσμένα χωριά. Οι ακίνητες περιουσίες μετατράπηκαν από ξεροχώραφα σε περιζήτητα και πανάκριβα οικόπεδα. Τα ευεργετικά αποτελέσματα έχουν γίνει αισθητά μέχρι το Αίγιο και την Ακράτα. Δε θα ήταν υπερβολή να έλεγε κανείς ότι η δημιουργία του Χιονοδρομικού καθόρισε το αναπτυξιακό μέλλον του τόπου για τα επόμενα 50 χρόνια.Ο Πάνος Πόλκας δικαιώθηκε. Στάθηκε τυχερός να δει, να χαρεί και να καμαρώσει από τα καρεκλάκια των αναβατήρων το έργο του. Το όραμά του υλοποιήθηκε, η επιμονή του απέδωσε. Φεύγοντας από τη ζωή παρέδωσε μια τεράστια παρακαταθήκη. Τα Καλάβρυτα αποτελούν πλέον έναν από τους μεγαλύτερους και διασημότερους χειμερινούς προορισμούς της χώρας.( https://www.kalavrita-ski.gr/idrisi-xkk/).
Μέχρι και το πολύ κοντινό 2018 καμία κυβέρνηση αλλά ούτε και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας , Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση πριν, είχε ασχοληθεί πραγματικά με το κεφάλαιο Χ.Κ.Κ καθώς η Δημοτική Επιχείρηση πρίν και Ανώνυμη Εταιρεία ΟΤΑ αργότερα, μέχρι και σήμερα ήταν αυτή που γεννούσε τον πλούτο για μία ολόκληρη περιοχή. «Η χρυσή αγελάδα» που έδινε το πολύτιμο γάλα της, αλλά στο τέλος στέρευε, θα λέγαμε. Οι αποσπασματικές προσπάθειες σκόνταφταν στην γραφειοκρατία, οι ανοιχτές πόρτες έκλειναν όταν φτάναμε στο «διά ταύτα» και οι μικροπολιτικές σκοπιμότητας και ο παλαιοκομματισμός φρέναραν κάθε ελπίδα για την εκπόνηση ενός γενναίου σχεδίου που θα ξαναέδινε πνοή σε όλη την επαρχία. Και μετά την εποχή του «λεφτά υπάρχουν» ήρθανε τα μνημόνια, τα ελλείματα και οι μαύρες τρύπες, μέσα σε τέτοιες συνθήκες μια επένδυση καθίστατο έως και απαγορευτική θα έλεγε κανείς.
Λίγο αργότερα μια κυβέρνηση που λοιδορήθηκε όσο καμία άλλη μέχρι και σήμερα, πέρασε από «σαράντα κύματα» όπως λέει και ο λαός μας «το καράβι» την χώρα, κατάφερε να το φέρει τουλάχιστον σε λιγότερα φουρτουνιασμένες θάλασσες και να κρατήσει ζωντανό και όρθιο το πλήρωμα του, με τις λιγότερες απώλειες. Αλλά επειδή εδώ μιλάμε για βουνά, κατάφερε και να εξασφαλίσει μία γενναία χρηματοδότηση σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα χωρίς κορόνες και μικροπολιτικές τακτικές. Όχι ο πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας, αλλά ούτε ο προηγούμενος Υπουργός Εσωτερικών δεν έφταναν στα Καλάβρυτα με κάποιο ελικόπτερο, ούτε μοίρασαν φύκια για μεταξωτές κορδέλες, αλλά αθόρυβα και μεθοδικά κατάφεραν να εντάξουν την επιχείρηση Χ.Κ.Κ ΑΕ ΟΤΑ στο πρόγραμμα Δημοσιών Επενδύσεων με μία πρωτοφανή χρηματοδότηση. Έτσι λοιπόν φτάσαμε στο σημείο η προηγούμενη Δημοτική Αρχή και η ΠΔΕ να υιοθετήσουν την τεράστια επένδυση των 20,1 εκατ.ευρώ μέσο ενός προγράμματος, με την μεγαλύτερη κρατική επιχορήγηση 96% που έχει δοθεί ποτέ σε ΑΕ ΟΤΑ σε όλη την χώρα. Η αντίστοιχη υπουργική απόφαση αναρτήθηκε στην διαύγεια και εκδόθηκε η απαραίτητη ΚΥΑ, καθώς και εγγράφηκε και το ανάλογο ποσό διαθέσιμο για εκταμίευση, ακολουθώντας τις φάσεις υλοποίησης των αντίστοιχων υποέργων στον προϋπολογισμό της ΠΔΕ για την περίοδο 2014-2020. Να θυμίσουμε πως όσες προσπάθειες ξεκινούσαν μέχρι τότε κατέληγαν στο συμπέρασμα πως το Χ.Κ.Κ δεν μπορούσε να ενταχθεί σε κάποιο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα όσο ήταν Δημοτική Επιχείρηση και η μετατροπή της επιχείρησης σε Α.Ε ΟΤΑ δημιουργούσε ίσως περισσότερες πιθανότητες στο να συμβεί κάτι τέτοιο. Με την αλλαγή της Δημοτικής αρχής και της Περιφερειακής αλλά και την αλλαγή σε επίπεδο Κυβέρνησης όπως αυτή προέκυψε από την λαϊκή ετυμηγορία της 7ής Ιουλίου του 2019, η μεγάλη επένδυση δείχνει δυστυχώς να βρίσκεται στον αέρα. Αβελτηρίες ; παραλείψεις ; άλλες προτεραιότητες ; σκοπιμότητα ; δύσκολο να απαντήσει κανείς. Η ουσία είναι πάντως πως την στιγμή που γράφεται αυτό το κείμενο, το Χιονοδρομικό Κέντρο 3-5 πηγάδια της Νάουσας, ένα πολύ μικρότερο κέντρο όσον αφορά την επισκεψιμότητα και τους τζίρους ,που κάνει σαν δημοτική επιχείρηση εξασφάλισε μια καθόλου ασήμαντη χρηματοδότηση 10,7 εκατομμυρίων ευρώ για αναπτυξιακά έργα. Εκεί πως βρέθηκε η λύση εν μία νυκτί ; Να θυμίσουμε πως επίσης το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού που ανήκει στα ΕΤΑΔ και η εκμετάλλευση του δίνεται σε ιδιώτες (δηλαδή τα κέρδη μοιράζονται στους επιχειρηματίες και την ζημιά αναλαμβάνει το κράτος ), χρηματοδοτήθηκε με αντίστοιχο ποσό από την Κυβέρνηση της ΝΔ σε περίοδο οικονομικής λιτότητας και επιτροπείας με πρόγραμμα ΕΣΠΑ με το ποσό των 29,5 εκατομμυρίων ευρώ το 2014 και μιλάμε για μία επιχείρηση που τουλάχιστον μέχρι τότε οι ισολογισμοί της ήταν οριακά ή και συχνότερα παθητικοί.
Τα ερωτήματα που μπαίνουν λοιπόν είναι πολλά και επειδή με το παρών κείμενο δεν σκοπεύω να επεισέλθω σε ζητήματα που άπτονται νομικών όρων σε τόσο υψηλό επίπεδο που δεν κατέχω άλλωστε, δεν θα ρίσκαρα καμία ερμηνεία στην απόφαση του ελεγκτικού συνεδρίου, ενός από τα κορυφαία θεσμικά όργανα της χώρας. Ωστόσο τα ζητήματα και οι απορίες που έχουν οι απλοί πολίτες και οι επιχειρηματίες της περιοχής που βλέπουν την περιοχή μας να υποβαθμίζεται και την επαρχία μας να ερημώνει, εγείρονται, γύρω από το εάν τελικά από το επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μέχρι αυτό των Κυβερνητικών κύκλων, έχουν αντιληφθεί την κρισιμότητα και την αναγκαιότητα του συγκεκριμένου έργου. Γιατί κάλλιστα θα μπορόυσε κάποιος να θεωρήσει πως πολύ πιο απλά από τις ερμηνείες των νομικών κειμένων και τις ανταλλαγές πυρών μεταξύ νυν και πρώην, βρίσκονται απλά, οι ίδιοι πολιτικοί λόγοι κατάργησης, όπως αυτοί της Νομικής σχολής και της Γυμναστικής ακαδημίας της Πάτρας, το σταμάτημα του έργου της Πατρών- Πύργου και την κατάργηση του προγράμματος «Φιλόδημος» με εκατοντάδες έργα σε όλους τους δήμους της χώρας να μπαίνουν στον πάγο. Οσον αφορά τις φιλονικίες δε των Δημάρχων, φαίνεται πως τα στελέχη του ΚΙΝ.ΑΛ μάλλον ζούνε σε άλλες εποχές. Τότε που τα εκατομμύρια έφταναν με ένα τηλεφώνημα στο σπίτι ενός υπουργού και υπήρχαν τα περιθώρια η διαχείριση τόσο σοβαρών κονδυλίων, να γίνονται αντικείμενο του ρεβανσισμού και της μικροπολιτικής απέναντι σε πρώην και νυν, σε στρατηγικές και τακτικισμούς. Μόνο που οι αντοχές της κοινωνίας τότε, ήταν άλλες ενώ σήμερα έχουν πια στερέψει.
Κώστας Κακκαβάς
Καθηγητής Φυσικής Αγωγής
Προπονητής Χιονοδρομίας Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού
Τελειόφοιτος Μεταπτυχιακού (MSc )Αθλητικών Σπουδών: Κοινωνιολογία, Ιστορία, Ανθρωπολογία)
