Συνέντευξη στον Δημήτρη Γκαρτζώνη στην εφημερίδα “Δημοκρατική”
«Ο κόσμος μετά από δύο χρόνια περιορισμών ήθελε να ταξιδέψει και o ελληνικός τουρισμός, με την προσπάθεια όλων των εμπλεκομένων, κατάφερε να αξιοποιήσει πολύ θετικά αυτό το momentum», δηλώνει σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «δ» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων-ΠΟΞ, κ. Γρηγόρης Τάσιος, επισημαίνοντας ότι μπορεί σε επίπεδο αφίξεων επισκεπτών να επαληθεύτηκαν οι προσδοκίες, η εκτίναξη του λειτουργικού κόστους, διέψευσε ωστόσο τις ελπίδες για ανάκαμψη στα ταμεία των επιχειρήσεων.
Η αύξηση του λειτουργικού κόστους, είχε ως …μοιραίο επακόλουθο την προς τα πάνω αναπροσαρμογή των τιμών για τις επόμενες σεζόν, πράγμα που σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΞ, καθιστά μεγαλύτερη την ανάγκη της αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος με σύγχρονες, λειτουργικές, προσαρμοσμένες στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τη φυσιογνωμία του κάθε προορισμού υποδομές. «Ο επαναπροσδιορισμός του προϊόντος μας στον χάρτη της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς μπορεί και πρέπει να γίνει με όρους αναβαθμισμένης ποιότητας», τονίζει ο κ. Τάσιος.
• Κύριε πρόεδρε, η τουριστική περίοδος πλησιάζει προς το τέλος. Θα ήθελα να ξεκινήσουμε τη συνέντευξη από την αποτίμηση της σεζόν. Η ανάκαμψη του ελληνικού Τουρισμού έπειτα από τη διετή πανδημική κρίση, ήταν η προσδοκώμενη;
Ο κόσμος μετά από δύο χρόνια περιορισμών ήθελε να ταξιδέψει και o ελληνικός τουρισμός, με την προσπάθεια όλων των εμπλεκομένων, κατάφερε να αξιοποιήσει πολύ θετικά αυτό το momentum. Έτσι, σε επίπεδο αφίξεων επισκεπτών πράγματι επαληθεύτηκαν οι προσδοκίες μας, όμως η εκτίναξη του λειτουργικού κόστους διέψευσε τις ελπίδες για ανάκαμψη στα ταμεία των επιχειρήσεων.
• Αναφέρατε πρόσφατα ότι τα τουριστικά έσοδα έχουν ήδη προσεγγίσει αυτά του 2019. Πόσο ικανοποιητικά είναι όμως -λόγω των τρεχουσών συνθηκών- τα αποτελέσματα σε επίπεδο κερδοφορίας;
Πράγματι, τα έσοδα έφτασαν αυτά του 2019. Όμως δεν ζούμε στο 2019. Είχαμε ένα επιπλέον λειτουργικό κόστος εξαιτίας της ενέργειας και της ακρίβειας στα προϊόντα που υπολογίζεται σε 40% ανά δωμάτιο-διανυκτέρευση. Και από την άλλη, η αναπροσαρμογή στις τιμές μας μεσοσταθμiκά δεν κινήθηκε πάνω από 10%. Άρα υπάρχει ένα κενό που μειώνει ως και μηδενίζει τα περιθώρια κέρδους για τη σεζόν του ’22.
• Ποια είναι τα μηνύματα για τη σεζόν του 2023; Η ενεργειακή …κρίση, σε ποιο βαθμό μπορεί να επηρεάσει τον Τουρισμό;
Για το ‘23 θα μπορέσουμε να μιλήσουμε γύρω στον Μάρτιο, όταν θα έχουμε περισσότερα δεδομένα στη διάθεσή μας. Υπάρχει μια ουσιαστική διαφορά στην κουλτούρα των επισκεπτών ανάλογα με την αγορά προέλευσης. Στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη έχουμε μια πιο επιφυλακτική στάση λόγω των ανησυχιών που προκαλεί ο πόλεμος στην ανατολική Ευρώπη, στην Ουκρανία. Μιλάμε για αγορές όπως η σκανδιναβική, η πολωνική, η ρουμάνικη.
Όλοι αυτοί θα αποφασίσουν αφού πρώτα δουν π;vς θα πάει ο χειμώνας. Αντίθετα, η αγορά της Μ. Βρετανίας κινείται πολύ διαφορετικά. Σπεύδουν να προαγοράσουν τουριστικά πακέτα σε συμφέρουσες τιμές, εξασφαλίζοντας τις διακοπές τους για το ’23.
• Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την τουριστική βιομηχανία φέτος, ήταν η έλλειψη εργαζόμενων. Πιστεύετε ότι θα εξομαλυνθεί η κατάσταση το 2023 και με ποιο τρόπο θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό;
Πράγματι, φάνηκε πως υπήρχε έλλειψη σε ένα 10% περίπου του οργανογράμματος κάθε ξενοδοχείου. Μάλιστα, είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι σε κάποιες περιπτώσεις ξενοδοχείων μέσα στον Οκτώβριο σταμάτησαν οι πωλήσεις, ακριβώς εξαιτίας της μη επάρκειας του προσωπικού. Για το ’23 καταγράφονται πανελλαδικά ανάγκες σε τετραψήφιο αριθμό, ειδικά σε ειδικότητες που αφορούν στην κουζίνα και στην καθαριότητα.
Λύση θα μπορούσε να είναι η πρόσκληση εργαζομένων τρίτων χωρών, αναμένοντας ταυτόχρονα το ενδεχόμενο να υπάρξει κάποια μεταστροφή στο εγχώριο δυναμικό. Μια δύσκολη χειμερινή περίοδος στο χώρο των καφέ και της εστίασης, ίσως προσανατολίσει περισσότερους εργαζόμενους προς τα ξενοδοχεία μετά την άνοιξη.
• Στα τέλη του 2022 εκπνέει… η ισχύουσα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας στον κλάδο του επισιτισμού-τουρισμού. Ποιες είναι οι εξελίξεις γύρω από την υπογραφή της νέας σύμβασης; Θα μπορούσε η νέα τοπική σύμβαση της Ρόδου να λειτουργήσει ως «οδηγός»;
Βρισκόμαστε ήδη σε ανοιχτό διάλογο με την επιτροπή διαπραγμάτευσης της ΠΟΕΕΤ. Έχουν γίνει μέχρι σήμερα τρεις συναντήσεις σε θετικό κλίμα, αλλά δεν έχουμε βρει ακόμη τη χρυσή τομή. Τώρα σε ό,τι αφορά στις τοπικές κλαδικές συμβάσεις είναι προφανές ότι έχουν τοπικά χαρακτηριστικά, εκ των οποίων κάποια είναι κοινά και για άλλες περιοχές κάποια όμως δεν είναι, όπως για παράδειγμα η μισθοδοσία μικρών ξενοδοχείων, ξενοδοχεία ορεινού όγκου κ.λπ. Έτσι, η διαπραγμάτευση πρέπει να πετύχει το δύσκολο στόχο να είναι όλες οι πλευρές ικανοποιημένες και αυτό να ισχύει πανελλαδικά.
• Έχετε δηλώσει, κύριε Τάσιο, ότι απαιτείται επαναπροσδιορισμός του τουριστικού μας προϊόντος… Σε ποιους τομείς θα πρέπει να δοθεί έμφαση και ποιες συνέργειες απαιτούνται για τη μετάβαση στην νέα εποχή του eλληνικού Τουρισμού;
Μέχρι και πριν την πανδημία η ελληνική φιλοξενία ήταν υποτιμημένη, μέσα από το μοντέλο του μαζικού τουρισμού. Η τιμολογιακή πολιτική ήταν το βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Όμως, είναι αναγκαστικές πλέον οι αυξήσεις και οι αναπροσαρμογές προς τα πάνω στις τιμές κι αυτό ισχύει και για το ’23 και ενδεχομένως και για το ’24, εξαιτίας της αύξησης του λειτουργικού κόστους. Αυτό λοιπόν που θα μετρήσει πολύ περισσότερο από δω και πέρα είναι η αναβάθμιση του προϊόντος μας. Κι αυτό σημαίνει υποδομές.
Σύγχρονες, λειτουργικές και προσαρμοσμένες στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τη φυσιογνωμία του κάθε προορισμού. Ο επαναπροσδιορισμός του προϊόντος μας πάνω στον χάρτη της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς μπορεί και πρέπει να γίνει με όρους αναβαθμισμένης ποιότητας. Ξεκινώντας από την ποιότητα στην ίδια την καθημερινότητα, μονίμων κατοίκων και επισκεπτών. Σε αυτή την κατεύθυνση απαιτούνται συνεργασίες και συνέργειες μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Απαιτείται επίσης η θετική συμβολή της Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Οι ευκαιρίες υπάρχουν.
Υπάρχουν πόροι, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και έχουμε ένα νέο ΕΣΠΑ ως το 2027 που καλύπτει όλο το διάστημα της πενταετούς θητείας των νέων αυτοδιοικητικών αρχών που θα εκλεγούν το 2023 και έτσι θα μπορούν να εργαστούν με μια συνέχεια και χωρίς τις καθυστερήσεις που επιφέρουν συνήθως οι εναλλαγές στην τοπική εξουσία. Σημαντικό είναι επίσης να αξιοποιηθούν όλες οι δυνάμεις κάθε τόπου, Επιμελητήρια, Ενώσεις, κ.λπ., ώστε όλοι μαζί να κοιτούν προς την ίδια κατεύθυνση και να μην έχει ο καθένας μια δική του ατζέντα. Ο τουρισμός είναι ομαδικό άθλημα, καθώς από τα καλά αποτελέσματά του ωφελούνται όλοι.
Η συνέντευξη του κ. Τάσιου εδώ