Συνέντευξη στην ηλεκτρονική εφημερίδα “itn Ελληνικός Τουρισμός” που κυκλοφόρησε την Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2022, έδωσε ο Σταύρος Αρναουτάκης, Περιφερειάρχης Κρήτης.
«Οι διακοπές στην Κρήτη είναι συνώνυμες με τις αυθεντικές εμπειρίες. Δεν στηρίζονται μόνο στο γνωστό μοντέλο ήλιος και θάλασσα», επισημαίνει ο κύριος Αρναουτάκης και συμπληρώνει πως η διατήρηση του τουριστικού ρεύματος σε έναν προορισμό προϋποθέτει σειρά πρωτοβουλιών.
Κύριε Αρναουτάκη είναι χαρά μας που σας φιλοξενούμε στην «itn Ελληνικός Τουρισμός». Η Κρήτη το καλοκαίρι πήγε καλά, ενώ έχει καταστεί πλέον ένας από τους πλέον δημοφιλείς προορισμούς της χώρας. Ποιο είναι το «μυστικό» της επιτυχίας;
Κύριε Καραχρήστο σας ευχαριστώ για το χρόνο σας. Να επισημάνουμε αρχικά, ότι με δεδομένες τις δύσκολες συνθήκες που διαμόρφωσε η πανδημία, η Κρήτη το καλοκαίρι που μας πέρασε άντεξε. Σε επιμέρους δείκτες οι προσδοκίες επαληθεύτηκαν. Παρόλα αυτά, αντιλαμβάνεστε ότι η πανδημική κρίση περιορίζει κατά πολύ τα μεγέθη του τουρισμού σε σχέση με προηγούμενα χρόνια. Η Κρήτη, συνεχίζει να διατηρεί ισχυρό το τουριστικό της πλεονέκτημα.
Παραμένει ένας ελκυστικός και ασφαλής προορισμός. Το γεγονός αυτό της προσδίδει επιπρόσθετη αξία. Την καθιστά ανταγωνιστική έναντι άλλων ευρωπαϊκών περιοχών. Δεν είναι τυχαίο ότι το νησί μας, αφήνει πίσω παγκόσμιους τουριστικούς κολοσσούς, όπως, για παράδειγμα, η Μαγιόρκα. Η προτίμηση των ξένων επισκεπτών συνιστά δείκτη εμπιστοσύνης και αναγνώρισης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Και, βέβαια, των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και της ταυτότητας του τόπου μας.
Με συνέργειες και συνεργασίες, με τους Δήμους και όλους ανεξαιρέτως τους φορείς του τουρισμού και τα ακαδημαϊκά ιδρύματα πετυχαίνουμε αυτό που η Ελλάδα έχει ονομάσει «Ατμομηχανή του Ελληνικού Τουρισμού» και δεν έχει ένα, αλλά πολλά «μικρά μυστικά».
Καιρό τώρα, οι διακοπές στην Κρήτη είναι συνώνυμες με τις αυθεντικές εμπειρίες. Δεν στηρίζονται μόνο στο γνωστό μοντέλο «ήλιος και θάλασσα». Συνδυάζουν και τον πλούτο της ενδοχώρας, προσφέροντας αμέτρητες ευκαιρίες. Η πρωτογενής παραγωγή, τα παραδοσιακά προϊόντα, η κρητική διατροφή κατέχουν ξεχωριστή θέση στην τουριστική αγορά, εγχώρια και ξένη. Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι το μερίδιό μας αυξάνεται διαρκώς.
Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, πως το μυστικό της επιτυχίας δεν κρύβεται πίσω από μια λέξη. Η διατήρηση του τουριστικού ρεύματος προϋποθέτει μια σειρά πρωτοβουλιών και προϋποθέσεων. Από τη δική μας πλευρά, ως Περιφέρεια Κρήτης, η συνεργασία με τους φορείς του τουρισμού, χωρίς αμφιβολία συνιστά ένα από τα «μυστικά» της επιτυχίας.
Την περίοδο των Χριστουγέννων υπήρξε κίνηση στο νησί;
Με δεδομένα τα χαρακτηριστικά ενός νησιωτικού προορισμού, η Κρήτη υποδέχθηκε επισκέπτες και την περίοδο των Χριστουγέννων. Οι δυνατότητες, όμως, αυτές είναι πολύ μεγαλύτερες. Μπορεί το νησί να μην έχει το χαρακτήρα ενός αμιγώς χειμερινού προορισμού, όμως οι βουνοπλαγιές του Ψηλορείτη, των Λευκών Ορέων, τα χιονισμένα χωριά του Οροπεδίου Λασιθίου, τα Αστερούσια και το Γεωπάρκο της Σητείας που έχουν ενταχθεί στην άυλη κληρονομιά της Unesco είναι περιοχές που μπορούν να φιλοξενήσουν επισκέπτες και εντός και εκτός σεζόν, παράλληλα φυσικά με τα αστικά μας κέντρα, ειδικά σε περιόδους, όπως τα Χριστούγεννα. Είμαστε νησί, θέλουμε αεροπορικές συνδέσεις, τώρα θέλουν και οι αεροπορικές εταιρείες το ίδιο, είναι η κατάλληλη εποχή, όπως είπα και πριν, συνεργασίες και συνέργειες, το κλειδί.
Παρά τα θετικά στοιχεία οι απώλειες λόγω της πανδημίας είναι μεγάλες. Ο τουριστικός κλάδος ζητεί μέτρα στήριξης. Η Περιφέρεια σχεδιάζει κάποιες δράσεις βοήθειας;
Το 2021 αποτέλεσε μια χρονιά-ορόσημο για τον ελληνικό αλλά και τον παγκόσμιο τουρισμό. Οι κλυδωνισμοί που συνεχίζει να προκαλεί η πανδημία δοκιμάζουν τα όρια των αντοχών της τουριστικής αγοράς. Σε αυτό το περιβάλλον, επιχειρηματίες και εργαζόμενοι, κράτος και αυτοδιοίκηση οφείλουν να εντείνουν το πλαίσιο των συνεργασιών τους.
Εβδομάδες πριν την έναρξη της φετινής τουριστικής χρονιάς, η οποία ευελπιστούμε ότι θα διευρυνθεί χρονικά, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε τις εμπειρίες, να αναμετρηθούμε με τις παραλήψεις μας και βεβαίως να σχεδιάσουμε σε νέα και πιο σταθερή βάση τα επόμενα βήματα. Η κρίση αυτή πρέπει να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία. Οι φορείς του τουρισμού γνωρίζουν, πλέον, το δρόμο. Διαθέτουν την εμπειρία και απέδειξαν ότι μπορούν να πρωτοπορήσουν. Η αισιοδοξία, άλλωστε, δεν είναι ευχή αλλά καθήκον.
Για να επιταχυνθεί και για να εδραιωθεί ανάκαμψη στον τουρισμό, οφείλουμε να εστιάσουμε σε πέντε τομείς δράσης: στο μετριασμό των οικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, στην οικοδόμηση της ανθεκτικότητας σε όλη την τουριστική αλυσίδα, στη μεγιστοποίηση της χρήσης των νέων τεχνολογιών, στην προώθηση της βιωσιμότητας, και στην ενίσχυση των συνεργειών για την στήριξη των Στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Για το λόγο αυτό στην Περιφέρεια Κρήτης, μέσα από τη στενή συνεργασία με όλους τους επιχειρηματίες του τουρισμού, τους χιλιάδες εργαζομένους στον κλάδο, το Υπουργείο, τον ΕΟΤ, τους Δήμους, τους Εμπορικούς Συλλόγους, τα Επιμελητήρια της Κρήτης, εργαζόμαστε για να προσφέρουμε ένα σύγχρονο, ανταγωνιστικό, ποιοτικό και εξειδικευμένο τουριστικό προϊόν.
Η Περιφέρεια με το πρόγραμμα της Μη Επιστρεπτέας Επιδότησης, με προγράμματα όπως της Ψηφιακής Αναβάθμισης, με την επιμόρφωση χιλιάδων εργαζομένων για τα μέτρα προστασίας από τον Covid, αλλά και μέσα από το πρόγραμμα Τουριστικής Προβολής προσπαθεί να απλώνει συνεχώς ένα δίχτυ προστασίας για επιχειρήσεις και εργαζομένους.
Ποιος είναι ο προγραμματισμός για την επόμενη σεζόν; Πού θα εστιάσετε περισσότερο; Πιστεύετε πως θα έχουμε εκκίνηση της τουριστικής περιόδου φέτος νωρίτερα;
Ο προγραμματισμός έχει ξεκινήσει ήδη. Συμμετέχουμε σε όλες σχεδόν τις εκθέσεις του εξωτερικού, δια ζώσης ή και διαδικτυακά, έχουμε από το Νοέμβριο ψηφίσει ένα πολύ σημαντικό πρόγραμμα τουριστικής προβολής, συνεχίζουμε ένα ανάλογο στο ΕΣΠΑ, θα έχουμε παρουσία την ώρα που πρέπει σε όλα τα σημαντικά εγχώρια και διεθνή ΜΜΕ, εστιάζουμε στην εμπειρία του επισκέπτη μέσα από την αυθεντικότητα και μέσα από αυτήν πιστεύουμε ότι ξεπερνάμε τις προσδοκίες του. Δεν πιστεύουμε, είμαστε σίγουροι ότι θα ξεκινήσουμε από το Μάρτη να δεχόμαστε επισκέπτες και οι μήνες Απρίλιος και Μάιος θα είναι καλύτερα από την τελευταία διετία. Θα κάνουμε ένα ακόμα βήμα, το πιο μεγάλο, προς την κανονικότητα και τα ρεκόρ.
Για την Περιφέρεια Κρήτης, τα νέα δεδομένα στην παγκόσμια τουριστική αγορά αναδεικνύουν την παγιωμένη και στρατηγική μας προτεραιότητα για την ενίσχυση του brand name της Κρήτης, ύστερα και από την θετική διαχείριση του πρώτου κύματος της πανδημίας. Μέσα από την υλοποίηση της καμπάνιας τουριστικής προβολής φωτίζεται η μοναδικότητα, την οποία η Κρήτη προσφέρει ως προορισμός στον επισκέπτη της. Επικεντρώνεται στη γνησιότητα, αλλά και τον πλούτο των εμπειριών, που απλώνονται στις τέσσερις εποχές του χρόνου και σε όλους τους τομείς της τουριστικής δραστηριότητας, πάντα με μια ειδοποιό διαφορά: την αυθεντικότητα. Με κεντρικό μήνυμα «Sense the Αuthentic» χτίζουμε μια καμπάνια που καλεί τον δυνητικό επισκέπτη να ανακαλύψει όλα όσα συνθέτουν τη μοναδική τουριστική εμπειρία της Κρήτης.
Στην Κρήτη κάνετε μια μεγάλη προσπάθεια διασύνδεσης των τοπικών προϊόντων με το τουριστικό προϊόν. Πώς εξελίσσεται αυτή η προσπάθεια;
Η Περιφέρεια εστιάζει στην προσέγγιση των τουριστών που ακολουθούν τις διεθνείς τάσεις να στρέφονται στα ταξίδια εμπειριών, στα οποία η γαστρονομία και η ανάδειξη της τοπικής κουζίνας και των προϊόντωνενός προορισμού αποτελούν κύρια στοιχεία για τη διαφοροποίησή του στον διεθνή ανταγωνισμό, αλλά και την ποιοτική του αναβάθμιση. Με αυτό το δεδομένο δουλεύουμε πάνω σε δύο άξονες. Αφενός μεν μέσω του τουρισμού και των ανάλογων δράσεων γαστρονομίας, από τις μέρες γαστρονομίας ως το Food Festival του Λονδίνου και από την άλλη μέσω της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης που συνδέει τον πρωτογενή και τον τριτογενή τομέα μας, μέσα από τις γεύσεις τις Κρητικής Διατροφής, τα Κρητικά πρωινά.
Αποτελεί, επομένως, μια στρατηγική προτεραιότητα στο σχεδιασμό της Περιφέρειας η σύνδεση του πρωτογενή τομέα με την τοπική ανάπτυξη, δημιουργώντας ένα ευρύ πλαίσιο δράσεων και πρωτοβουλιών, ικανών να διασυνδέουν προς όφελος των τοπικών κοινωνιών, τους τρεις βασικούς πυλώνες, που αποτελούν την ατμομηχανή της ανάπτυξης της Κρήτης, τον πρωτογενή τομέα, τον τομέα του τουρισμού και του πολιτισμού.
Πέραν της γαστρονομίας υπάρχουν άλλες μορφές θεματικού τουρισμού που έχετε δώσει ή σκοπεύετε να δώσετε έμφαση;
Τα τελευταία χρόνια στην Περιφέρεια Κρήτης μέσα από το συντονισμό των δράσεων, τη συνένωση των δυνάμεων, τη συνεργασία με όλους τους επαγγελματίες του κλάδου, υλοποιούμε μια πρωτοποριακή και αποτελεσματική στρατηγική για την ανάπτυξη του θεματικού τουρισμού.
Του τουρισμού που επεκτείνεται πέρα από τους θερινούς μήνες, που εμπλέκει διαφορετικές ειδικότητες επαγγελματιών, που αναπτύσσεται στη βάση εξειδικευμένων αναγκών των ξένων επισκεπτών, που δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας.
Δίνουμε έμφαση στον εμπλουτισμό του επιπέδου των προσφερόμενων υπηρεσιών και την ποιοτική τους βελτίωση. Έχουμε περάσει από τη μονοδιάστατη αντιμετώπιση, σε μια ολιστική προσέγγιση των πραγμάτων, έχοντας σαφείς προσανατολισμούς και στοχεύσεις για την τουριστική ανάπτυξη. Ο κρητικός τουρισμός δεν είναι πλέον μόνο «ήλιος και θάλασσα».
Είναι ένα πολυεπίπεδο προϊόν, με θεματικές ενότητες που αναπτύσσονται και στόχο έχουν να καλύψουν πλήρως τα ενδιαφέροντα του σύγχρονου και επιλεκτικού επισκέπτη. Με την καλά οργανωμένη τουριστική προβολή της Κρήτης, όπως μαρτυρούν τα δεκάδες βραβεία που έχουμε αποσπάσει μέχρι σήμερα, αναδεικνύουμε το νησί ως τον ιδανικό προορισμό για το θεματικό τουρισμό.
Προσπαθούμε να χτίσουμε ένα ξεχωριστό, ένα περιφερειακό μπραντ νέιμ (brand name) για την Κρήτη.
Να τονίσουμε ότι το νησί είναι κατάλληλο για τους ανθρώπους που αγαπάνε τη φύση, που ταξιδεύουν το χειμώνα, που θέλουν να μάθουν για την τοπική ιστορία, που θέλουν να αθληθούν, που ενδιαφέρονται για μοναδικές γαστρονομικές απολαύσεις, που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας και θέλουν να αλλάξουν περιβάλλον, φροντίζοντας παράλληλα τον εαυτό τους.
Ο βιώσιμος τουρισμός είναι ένας όρος που τον ακούμε συνεχώς. Γίνονται βήματα στην Κρήτη προς αυτή την κατεύθυνση;
Όπως επισημαίνεται και από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για να επιτευχθεί η ανάκαμψη στον τουρισμό, οφείλουμε να εστιάσουμε σε πέντε τομείς δράσης: στο μετριασμό των κοινωνικο-οικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, στην οικοδόμηση της ανθεκτικότητας σε όλη την τουριστική αλυσίδα, στη μεγιστοποίηση της χρήσης των νέων τεχνολογιών, στην προώθηση της βιωσιμότητας και την πράσινη ανάπτυξη και στην ενίσχυση των συνεργειών για την στήριξη των Στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης,
Με αυτό το δεδομένο, για την Περιφέρεια Κρήτης, οι επιπτώσεις της πανδημίας φέρνουν στον προσκήνιο την ανάγκη για την υιοθέτηση μιας σύγχρονης και αποτελεσματικής πολιτικής που πρέπει να συνδυάζει: τις Υπηρεσίες και διαδικασίες, που σέβονται τον μοναδικό φυσικό πλούτο κάθε προορισμού και την τοπική ταυτότητα, σε όλη τη διαδικασία της ταξιδιωτικής εμπειρίας και την προσέλκυση υπεύθυνων επισκεπτών σε σταθερά αυξανόμενο ρυθμό, συνυπολογίζοντας την φέρουσα ικανότητα των προορισμών.
Ως σύγχρονες ευρωπαϊκές Περιφέρειες και ως κράτη μέλη της Ε.Ε. οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα νέα μοντέλο ανάπτυξης, εστιασμένο στις αρχές της αειφορίας, με πυρήνα τον άνθρωπο, την προστασία του περιβάλλοντος.