Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, ο Υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας δήλωσε πως θα θεσπιστεί Σήμα Προσβάσιμου Τουριστικού Προορισμού και Σήμα Προσβάσιμης Τουριστικής Επιχείρησης.
Γράφει η Δώρα Χρήστου
Το πώς αντιμετωπίζονται τα άτομα με αναπηρίες σε μια κοινωνία είναι ένδειξη του πολιτισμού και της ανθρωπιάς της. Κάθε κοινωνίας φέρει την υποχρέωση να προφέρει ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες σε όλα τα μέλη της. Υπάρχουν πάνω από 1 δισεκατομμύριο ατόμων κόσμο που έχουν κάποια μορφή αναπηρίας. Όμως εκατομμύρια ταξιδιώτες με ειδικές ανάγκες που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες και περιορισμούς. Στον κλάδο του τουρισμού γίνονται βήματα για την επίτευξή του προσβάσιμου τουρισμού. Πρόκειται για ένα είδος τουρισμού εμπνευσμένο από την ανάγκη για παροχή σε προορισμούς, προϊόντα και υπηρεσίες προσιτές σε όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο ή την αναπηρία.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, ο Υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας δήλωσε πως θα θεσπιστεί Σήμα Προσβάσιμου Τουριστικού Προορισμού και Σήμα Προσβάσιμης Τουριστικής Επιχείρησης. Συγκεκριμένα ανάφερε «Στο Υπουργείο Τουρισμού εργαζόμαστε άοκνα για την προσβασιμότητα των προορισμών μας σε όλους τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων των Ατόμων με Αναπηρία. Για το σκοπό αυτό, στο Νομοσχέδιο που θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή, θεσπίζεται Σήμα Προσβάσιμου Τουριστικού Προορισμού. Θεσμοθετούμε επίσης διαδικασία απονομής Σήματος Προσβάσιμης Τουριστικής Επιχείρησης, σε τουριστικές επιχειρήσεις κάθε κατηγορίας και είδους, με στόχο την ευαισθητοποίηση και παρακίνησή τους, ώστε να γίνουν πιο φιλικές, προσβάσιμες και άρα ευκολότερα επισκέψιμες σε άτομα, Έλληνες πολίτες και επισκέπτες από το εξωτερικό, με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα».
Επιπλέον ο υπουργός Τουρισμού σχολίασε το ζήτημα της διαχείρισης του Ταμείου Ανάκαμψης για τη βελτίωση της προσβασιμότητας «Αξιοποιούμε παράλληλα τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης για τη βελτίωση της προσβασιμότητας στις παραλίες της χώρας, χρηματοδοτώντας την ανάπτυξη παρεμβάσεων ημι-μόνιμων υποδομών, όπως, κατασκευή μη μόνιμων ραμπών πρόσβασης στην παραλία, μη μόνιμων διαδρόμων ώστε να είναι δυνατή η πρόσβαση στην όχθη με αναπηρικό αμαξίδιο, προσαρμοσμένων εγκαταστάσεων ντους, αποδυτηρίων και τουαλετών, προσαρμοσμένων χώρων σκίασης για τους χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων, προμήθεια πακέτου τηλεμετρίας και συσκευών συναγερμού. Όλες αυτές οι παραλίες θα έχουν ειδική σήμανση προσβασιμότητας. Διαμορφώνουμε ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική για τον προσβάσιμο τουρισμό, εντάσσοντας στην τουριστική εκπαίδευση και κατάρτιση, τη διάσταση της αναπηρίας και της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία στις τουριστικές υπηρεσίες και αναβαθμίζοντας τους ιστότοπους του ΕΟΤ.
Τέλος ο κ. Κικίλιας αναφέρθηκε στην προσπάθεια σύνδεσης προσβάσιμου τουρισμού με τον εθελοντισμό. «Συνδέουμε τον προσβάσιμο τουρισμό με τον εθελοντισμό, με τη δημιουργία Δικτύου Εθελοντών για την υποστήριξη και εξυπηρέτηση τουριστών Ατόμων με Αναπηρία, καθώς και με την εκπαίδευση ομάδων εθελοντών. Οι πρωτοβουλίες και δράσεις μας εντάσσονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και εκτός από την ισότιμη συμμετοχή όλων στην τουριστική αλυσίδα, στοχεύουν στην ανάδειξη της Ελλάδας σε προορισμό προσβάσιμου τουρισμού».
Ο προσβάσιμος τουρισμός αφορά το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού και σχεδόν 130 εκατομμύρια Ευρωπαίους, είπε η πρόεδρος του ΕΟΤ Άντζελα Γκερέκου.
Την ανάγκη για προώθηση του προσβάσιμου τουρισμού τόνισε και η πρόεδρος του ΕΟΤ, Άντζελα Γκερέκου κατά τη διάρκεια του συνεδρίου «Τουρισμός για Όλους» που διοργάνωσε πρόσφατα η Περιφέρεια Βένετο στην Ιταλία. Ο προσβάσιμος τουρισμός αφορά το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού και σχεδόν 130 εκατομμύρια Ευρωπαίους, είπε η Άντζελα Γκερέκου, προσθέτοντας ότι υπάρχει μια μεγάλη αγορά, που θα βοηθήσει στη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος και στην ενίσχυση των εθνικών οικονομιών. Η Ελλάδα, είπε, δεν έχει ακόμη αξιοποιήσει σωστά την προσβάσιμη υποδομή που δημιουργήθηκε για τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν στην Αθήνα το 2004. Σύμφωνα με την πρόεδρο του ΕΟΤ η κυβέρνηση προχωρά με ένα εθνικό σχέδιο δράσης που εκπονήθηκε το 2020 για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΗΕ. Ειδικότερα για τον τουριστικό τομέα αφορά:
• Τη διαμόρφωση νομοθετικού πλαισίου για Προσβάσιμο Τουρισμό.
• Την ψηφιακή χαρτογράφηση, σε συνεργασία με τις Περιφερειακές Αρχές, προσβάσιμων προορισμών και τη δημιουργία Δικτύου Προσβάσιμων Τουριστικών Προορισμών στην Ελλάδα.
• Την καταγραφή και πιστοποίηση τουριστικών επιχειρήσεων και τουριστικών προορισμών «Φιλικών προς τον Προσβάσιμο Τουρισμό» μέσω ειδικού Σήματος Προσβασιμότητας.
• Την αναβάθμιση της προσβασιμότητας στο portal του ΕΟΤ visitgreece.gr, το οποίο θα διαθέτει ειδικό περιεχόμενο για άτομα με αναπηρία, όπως π.χ. δυνατότητα εκτύπωσης κειμένων σε σύστημα braille, ηχητικές και οπτικές περιγραφές κ.ά.
• Προγράμματα κατάρτισης στον Προσβάσιμο Τουρισμό και αντίστοιχη πιστοποίηση για τους εργαζόμενους, σε τουριστικές μονάδες.
• Την ένταξη ψηφιακών εφαρμογών του Προσβάσιμου Τουρισμού στην πρωτοβουλία των start up επιχειρήσεων του ΞΕΕ (CapsuleT).
• Την ενθάρρυνση και οργάνωση εθελοντικών δράσεων.
Η κα. Γκερέκου εστίασε, επίσης, στα έργα υποδομής σύμφωνα με τις αρχές του Προσβάσιμου Τουρισμού στην Ακρόπολη της Αθήνας, αφού «σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, οι τουρισμός πάει χέρι-χέρι με τον πολιτισμό», ενώ αναφέρθηκε και σε πρωτοβουλίες ιδιωτών να καταστήσουν τις επιχειρήσεις και τις υπηρεσίες που προσφέρουν πλήρως προσβάσιμες σε όλους. Ακόμα ξεχωριστή μνεία έκανε στην ειδική ράμπα Seatrac για αυτόνομη πρόσβαση στη θάλασσα ατόμων με αναπηρία και κινητικά προβλήματα, ένα διεθνώς πρωτοποριακό προϊόν έρευνας του Πανεπιστημίου Πατρών.
Στην Ευρώπη η προστασία των ευάλωτων ομάδων και των ατόμων με αναπηρία αποτελεί προτεραιότητα. Ήδη από τον Μάιο του 2020, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ετοίμασε ένα σύνολο συστάσεων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τα άτομα με αναπηρία. Μάλιστα στις συστάσεις τους οι ευρωβουλευτές ξεκαθάρισαν ότι αυτή η στρατηγική θα πρέπει να είναι πολύ συγκεκριμένη, με αυστηρά χρονοδιαγράμματα, καθορισμένους πόρους. Οι άξονες των συστάσεων αφορούσαν τη επαρκή χρηματοδότηση, την αποϊδρυματοποίηση, την ανάγκη ένταξης και φροντίδας σε επίπεδο κοινότητας, συνολικά την προσβασιμότητα καθώς και την τήρηση των κριτηρίων αναπηρίας, μεταξύ άλλων.
Η Κομισιόν βασιζόμενη σε αυτές τις συστάσεις του Κοινοβουλίου υιοθέτησε μια φιλόδοξη στρατηγική για το διάστημα 2021-2030, τον περασμένο Μάρτιο.
- Ενσωμάτωση των δικαιωμάτων όλων των ατόμων με αναπηρία σε όλες τις πολιτικές
- Μέτρα ανάκαμψης και μετριασμού για την προστασία των ατόμων με αναπηρίες από την κρίση υγείας όπως την κρίση του COVID-19
- Ίση πρόσβαση για άτομα με αναπηρία σε υγειονομική περίθαλψη, απασχόληση, δημόσιες συγκοινωνίες, στέγαση
- Υλοποίηση και περαιτέρω ανάπτυξη του πιλοτικού προγράμματος της ΕΕ για την κάρτα αναπηρίας, το οποίο επιτρέπει την αμοιβαία αναγνώριση των αναπηριών σε ορισμένες χώρες της ΕΕ
- Συμπερίληψη των ατόμων με αναηπηρία, των οικογενειών τους και των οργανισμών στη διαδικασία εφαρμογής των πολιτικών
- Η στρατηγική της ΕΕ αποτελεί πρακτικά υλοποίηση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.
Μεταξύ των συγκεκριμένων πρωτοβουλιών που δρομολογήθηκαν χάρη στην ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία είναι η ευρωπαϊκή πράξη για την προσβασιμότητα, η οποία διασφαλίζει ότι περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες (όπως smartphone, tablet, ATM ή ηλεκτρονικά βιβλία) είναι προσβάσιμα σε άτομα με αναπηρία.
Η οδηγία για την προσβασιμότητα διασφαλίζει την ευκολότερη πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία σε δεδομένα και υπηρεσίες στο διαδίκτυο, επειδή οι ιστότοποι και οι εφαρμογές των δημόσιων οργανισμών και φορέων, όπως τα νοσοκομεία, τα δικαστήρια ή τα πανεπιστήμια, πρέπει να είναι προσβάσιμα. Το πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών Erasmus+ προωθεί την κινητικότητα των ατόμων με αναπηρία. Βελτιωμένη πρόσβαση στις υπηρεσίες μεταφορών και καλύτερη προστασία των επιβατών τρένων με αναπηρία.
Κι ενώ ο αριθμός των προορισμών που προσφέρονται στους τουρίστες με αναπηρίες αυξάνεται σταδιακά καθώς και οι πληροφορίες που παρέχονται στο διαδίκτυο σε πιθανούς ταξιδιώτες, το φάσμα των προσφερόμενων υπηρεσιών παραμένει ανεπαρκές.
Σύμφωνα με έκθεση για την τουριστική βιομηχανία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) της Κομισιόν, μέχρι το 2020 η ζήτηση για προσβάσιμο τουρισμό στην ΕΕ θα ανέρχεται σε 862 εκατομμύρια ετήσια ταξίδια.
Μελέτη για την κατανόηση των εμποδίων των ατόμων με ειδικές ανάγκες της Παγκόσμιας Έκθεσης για την Αναπηρία (WRD), που δημοσιεύθηκε το 2011 από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) και την Παγκόσμια Τράπεζα, οποία αναγνώρισε την ύπαρξη περισσότερων από 1 δισεκατομμύριο ατόμων κόσμο με κάποια μορφή αναπηρίας.Παρ’ όλα αυτά και ενώ υπάρχουν εκατομμύρια ταξιδιώτες με ειδικές ανάγκες, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν πολλά εμπόδια στο δρόμο.
Μέτρα για παγκόσμια προσβασιμότητα ζητεί ο ΠΟΤ
Ο ΠΟΤ δήλωσε ότι ο τουρισμός πρέπει να εργαστεί σε πέντε τομείς για να επιτευχθεί παγκόσμια προσβασιμότητα:
- Εκπόνηση νόμων και κανονισμών κατά των διακρίσεων όσον αφορά στην πρόσβαση σε εγκαταστάσεις, προϊόντα και υπηρεσίες.
- Ευαισθητοποίηση και κατάρτιση του προσωπικού.
- Έρευνα σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση της προσβασιμότητας και των μελλοντικών τάσεων.
- Μάρκετινγκ με στόχο την προώθηση πρωτοβουλιών πωλήσεων και στρατηγικών για την προώθηση προσβάσιμου τουρισμού.
- Διατήρηση των μέτρων που έχουν υιοθετηθεί κατά τρόπον ώστε να είναι μακροχρόνια και να αξιολογούνται από την άποψη της ποιότητας.
