«Θα είναι σίγουρα καλύτερη χρονιά σε σχέση με πέρυσι», τονίζει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων κύριος Γρηγόρης Τάσιος στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «itn Ελληνικός Τουρισμός», στο φύλλο που κυκλοφόρησε την Πέμπτη 29 Ιουλίου. Επισημαίνει τις δύο βασικές προϋποθέσεις για να έχουμε τουριστικά έσοδα κοντά στους στόχους που έχουν τεθεί. Παράλληλα περιγράφει αναλυτικά την εικόνα που υπάρχει στην τουριστική αγορά σήμερα και επισημαίνει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την περαιτέρω στήριξη των τουριστικών επιχειρήσεων. Αναλυτικά η συνέντευξη του κύριου Τάσιου έχει ως εξής:
Κύριε πρόεδρε είναι τιμή και χαρά μας που σας φιλοξενούμε στην «itn Ελληνικός Τουρισμός». Είμαστε πλέον στην κορύφωση της σεζόν, με όλες τις δυσκολίες που θα συζητήσουμε και παρακάτω. Ποια είναι η εικόνα της επισκεψιμότητας φέτος. Θα είναι τελικά καλύτερη χρονιά από πέρυσι;
Θα είναι σίγουρα καλύτερη χρονιά σε σχέση με το 2020, διότι το βλέπουμε αυτό μέχρι σήμερα αν συγκρίνουμε τις πληρότητες των ξενοδοχείων ανάμεσα στις δύο χρονιές. Αν η βρετανική αγορά ανεβάσει ρυθμούς, που το βλέπουμε σιγά σιγά να συμβαίνει, στο τέλος μπορεί να είμαστε ικανοποιημένοι δεδομένων των συνθηκών που δημιουργεί σε όλη την Ευρώπη η πανδημία. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να ισχύουν σωρευτικά δύο βασικές προϋποθέσεις: Πρώτον, να διατηρήσουμε το επιδημιολογικό μας προφίλ ανταγωνιστικά επισκέψιμο, δηλαδή χωρίς περιορισμούς για τους ξένους, άρα όχι «κόκκινο», διότι αν κοκκινίσει, θα «κοκκινίσουν» και τα οικονομικά μας. Και δεύτερον, να καταφέρουμε να έχουμε επιμήκυνση της σεζόν μέχρι τον Οκτώβριο. Αν αυτά τα δύο συμβούν, τότε υπάρχουν πιθανότητες τα τουριστικά έσοδα να προσεγγίσουν το 40-50% του 2019 που είναι και ο στόχος της κυβέρνησης.
Τα περιοριστικά μέτρα στη Μύκονο αποτέλεσαν μια ιδιαίτερα δυσάρεστη εξέλιξη. Ήδη σε τοποθέτησή σας τονίσατε την ανάγκη εφαρμογής των υγειονομικών πρωτοκόλλων με ευλάβεια. Τελικά όμως αρκεί αυτό;
Η πιστή τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων από όλους τους επιχειρηματίες και η ατομική ευθύνη του καθενός είναι ζητούμενα για να έχουμε ασφαλή τουρισμό. Βέβαια, μέσα στην ατομική ευθύνη του καθενός είναι και ο εμβολιασμός και αυτό αφορά όλους μας, εργοδότες, εργαζόμενους, την ίδια την κοινωνία. Διότι έχουμε πανδημία και αυτό που πρέπει να καταλάβουμε όλοι, είναι ότι χωρίς εμβόλιο, μένει απροστάτευτη η υγεία η δική μας και των ανθρώπων που ερχόμαστε σε επαφή μαζί τους. Αντιλαμβάνομαι πως ανάμεσα στους ανεμβολίαστους δεν είναι όλοι αρνητές, υπάρχουν και οι διστακτικοί και αυτούς πρέπει να πείσουμε το συντομότερο. Όσον αφορά τα υγειονομικά πρωτόκολλα των ξενοδοχείων, οφείλω να πω ότι οι Έλληνες ξενοδόχοι στο σύνολό τους τα εφαρμόζουν ευλαβικά και μάλιστα έχουν δαπανήσει αρκετά χρήματα προκειμένου να τα θέσουν σε εφαρμογή ήδη από πέρυσι, με αποτέλεσμα να μην έχουμε κρούσματα σε ξενοδοχεία ή στις ελάχιστες περιπτώσεις που έχει εντοπιστεί κάποιο κρούσμα, αυτό απομονώνεται σε ειδικά δωμάτια σύμφωνα με τα πρωτόκολλα και υπό τις οδηγίες των γιατρών, άρα δεν έρχεται σε επαφή με τους υπόλοιπους διαμένοντες και το προσωπικό, συνεχίζοντας όμως να απολαμβάνει υπηρεσίες που έχει πληρώσει.
Πιστεύετε πως πρέπει να υπάρχουν πιο σχολαστικοί έλεγχοι για επισκέπτες από κάποιες αγορές; Το λέμε γιατί για παράδειγμα η Ολλανδία πρόσφατα βρέθηκε στο «κόκκινο». Στο όνομα του να μη χαθεί πελάτης ή να μη δυσαρεστήσουμε συνεργάτες και αγορές, μήπως θέτουμε σε κίνδυνο συνολικά τη σεζόν;
Η χώρα μας είναι πολύ προσεκτική από την αρχή του ξεσπάσματος της πανδημίας και δεν έχει κάνει καμία έκπτωση σε επίπεδο ασφάλειας. Τόσο η Πολιτεία, όσο και οι ξενοδόχοι έχουμε θέσει σε πρώτη προτεραιότητα την υγεία και δεν το διαπραγματευόμαστε αυτό. Όμως, σε μια διαχείριση μιας τόσο σοβαρής κατάστασης όπως είναι η πανδημία, τα αρμόδια όργανα θα πρέπει μας ακούνε. Αν μας άκουγαν εγκαίρως, διότι εμείς γνωρίζουμε καλύτερα τις αδυναμίες και τα προβλήματα που προκύπτουν στην πράξη και έχουμε και τις λύσεις, θα είχαμε αποφύγει αστοχίες που αν και σε έναν πόλεμο είναι λογικό να συμβαίνουν, όσο πιο νωρίς προβλεφθούν, τόσο το καλύτερο για όλους. Το αν θα πρέπει κάποιοι έλεγχοι να γίνουν πιο εντατικοί ή να ληφθούν επιπλέον μέτρα, αυτό το κρίνει η Πολιτεία μετά από εισήγηση των ειδικών και με βάση όχι μόνο τα δικά μας επιδημιολογικά δεδομένα, αλλά και των χωρών προέλευσης, όπως συνέβη πρόσφατα με την περίπτωση της Ρωσίας από όπου μαζί με το πιστοποιητικό εμβολιασμού, απαιτείται και μοριακό τεστ PCR.
Οικογένεια ταλαιπωρήθηκε στην Αλόννησο σύμφωνα με δημοσιεύματα, γιατί δεν έβρισκε ξενοδοχείο καραντίνας. Πρόσφατα η ΠΟΞ με επιστολή της προς το Υπουργείο Τουρισμού, επισήμανε κάποια σοβαρά ζητήματα για τα ξενοδοχεία καραντίνας. Υπήρξε κάποια εξέλιξη για αυτό το θέμα;
Τα ξενοδοχεία είναι covid free από την πρώτη μέρα λειτουργίας τους, αλλιώς δεν θα μπορούσαν να ανοίξουν. Εν αντιθέσει με περιπτώσεις ανεξέλεγκτης βραχυχρόνιας μίσθωσης και παράνομων καταλυμάτων που όχι μόνο προκαλούν διαφυγόντα έσοδα για το κράτος και αθέμιτο ανταγωνισμό προς τις νόμιμες επιχειρήσεις διαμονής, αλλά γεμίζουν και τα ξενοδοχεία καραντίνας με περιστατικά που δεν μας αναλογούν, κάτι που με επιστολή μας ζητήσαμε να πάψει να συμβαίνει. Σωστό και δίκαιο είναι όσοι έχουν επιλέξει να διαμείνουν σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης και βρίσκονται θετικοί στον Covid-19 να απομονώνονται στο χώρο που έχουν μισθώσει και να μην επιβαρύνουν ούτε τα ξενοδοχεία καραντίνας, ούτε την ορθολογική διαχείριση της πανδημίας. Πριν λίγες μέρες, το αρμόδιο Υπουργείο σε συνεργασία με τους φορείς και τις κατά τόπους κοινωνίες προχώρησε σε αρκετές περιπτώσεις σε εύρεση και νέων καταλυμάτων, ώστε να χρησιμοποιηθούν ως ξενοδοχεία καραντίνας. Παρόλο που βρισκόμαστε στο peak της σεζόν και τα ξενοδοχεία στην πλειοψηφία τους έχουν ανοίξει, η ευσυνειδησία και ο επαγγελματισμός των Ελλήνων ξενοδόχων για μια ακόμα φορά «έβαλε πλάτη» στο να βρεθούν επιπρόσθετες κλίνες, έστω και αν σε κάποιες περιπτώσεις χρειάστηκε να μεταφερθούν οι πελάτες ενός ξενοδοχείου σε κάποιο άλλο για να δημιουργηθούν ξενοδοχεία covid.
Με αφορμή το παραπάνω ερώτημα, καταγράφηκαν σημαντικές καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις των ξενοδοχείων καραντίνας πέρυσι. Να ρωτήσουμε αν έχει λυθεί αυτό το πρόβλημα και αν επίσης, έχουν ληφθεί μέτρα για να μην επαναληφθεί το ίδιο σκηνικό.
Φέτος στα ξενοδοχεία καραντίνας – σύμφωνα με το υπουργείο Τουρισμού – θα προκαταβάλλεται το αντίτιμο για τα κενά δωμάτια, ενώ δεν αναμένεται να παρατηρηθούν καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις μετά τα προβλήματα που παρατηρήθηκαν πέρυσι.
Πολλά προβλήματα και φέτος με ουρές και ταλαιπωρία για τον οδικό τουρισμό. Θα καταφέρουμε ποτέ να το λύσουμε αυτό το πρόβλημα;
Ήδη από τις αρχές Ιουλίου, η κατάσταση στα χερσαία σύνορα έχει ομαλοποιηθεί με επιπλέον λωρίδες κυκλοφορίας και στελεχιακό δυναμικό για τους ελέγχους. Η βελτίωση των υποδομών στα χερσαία σύνορα είναι κάτι το οποίο το έχουμε επισημάνει εδώ και πολλά χρόνια. Είναι αναγκαίο να γίνει ένα νέο master plan εκσυγχρονισμού υποδομών και τρόπου διαχείρισης των αφίξεων τουλάχιστον στις βασικές εισόδους της χώρας, έτσι ώστε όποιο αρνητικό αντίκτυπο έχουμε από μη καλή παροχή υπηρεσίας να μπορέσουμε να τον αντιστρέψουμε στα επόμενα δύο χρόνια. Άλλωστε, η δυναμική και η αναγκαιότητα του οδικού τουρισμού στην Ελλάδα έχει αποδείξει ότι και στα δύσκολα χρόνια 2020 – 2021 ενισχύει σε μεγάλο βαθμό τις διανυκτερεύσεις σε όλες τις κατηγορίες καταλυμάτων.
Μια κατηγορία ξενοδοχείων που έχει δεχθεί πολύ μεγάλο πλήγμα, είναι αυτά του ορεινού όγκου, καθώς η χειμερινή περίοδος απλά δεν υπήρχε τον χειμώνα που πέρασε. Πρόσφατα είχατε και μια συνάντηση για αυτό το θέμα. Θα υπάρξουν επιπλέον μέτρα στήριξης για αυτές τις επιχειρήσεις;
Η στήριξη των επιχειρήσεων θα πρέπει να συνεχιστεί, όσο διαρκεί η πανδημία. Τα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας και τα ορεινού όγκου είναι αυτά που δέχτηκαν και το μεγαλύτερο πλήγμα εδώ και 18 μήνες και έχουν μπροστά τους ένα δεύτερο δύσκολο χειμώνα. Ειδικά τα ξενοδοχεία της ορεινής – ηπειρωτικής Ελλάδας έχασαν μια ολόκληρη σεζόν εξαιτίας της απαγόρευσης των μετακινήσεων. Άρα χρειάζονται εξειδικευμένη στήριξη, στοχευμένη προβολή και μια σειρά από παρεμβάσεις όπως για παράδειγμα, υποδομές, ώστε να αναδείξουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και να γίνουν δημοφιλείς προορισμοί όλο το χρόνο. Για πρώτη φορά, βλέπουμε το αρμόδιο Υπουργείο να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση δίνοντας έμφαση στις ειδικές μορφές τουρισμού που μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης μπορούν να ωφελήσουν τις περιοχές αυτές. Με τις κατάλληλες επενδύσεις, ολόκληρη η χώρα μπορεί να γίνει προορισμός 365 μέρες το χρόνο.
Διαβάσαμε την αναλυτική περιγραφή του «Ελλάδα 2.0» και πρέπει να πούμε πως τη λέξη τουρισμός δεν τη συναντήσαμε. Θεωρητικά πολλές δράσεις αφορούν και τις τουριστικές επιχειρήσεις, ιδίως αυτές της βιωσιμότητας και της ψηφιακής μετάβασης. Πέραν αυτών όμως, δεδομένης της κατάστασης όπως εξελίσσεται, μήπως θα έπρεπε να συνταχθεί από τώρα ένα πρόγραμμα στήριξης των τουριστικών επιχειρήσεων;
Μέχρι σήμερα, η στήριξη που είχαν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις ήταν σημαντική, όμως μην ξεχνάμε ότι μόλις πριν λίγες ημέρες αρχίσαμε επί της ουσίας να δουλεύουμε και επιπρόσθετα με το γεγονός πως εντός του 2021 διεκπεραιώνονται vouchers από τις ακυρώσεις κρατήσεων του 2020, έχουμε ως αποτέλεσμα η ρευστότητά μας να μειώνεται κατά πολύ. Έχουμε ήδη προτείνει παράταση της περιόδου χάριτος αποπληρωμής των χρεολυσίων για άλλο ένα έτος και επιμήκυνση από τα 5 στα 10 έτη για τα δάνεια μέσω ΕΤΕΑΝ (ΤΕΠΙΧ και Ταμείο Εγγυοδοσίας), επίσπευση των διαδικασιών ένταξης στο Πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ ΙΙ και τροποποίηση των όρων του Προγράμματος «ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥØ ΚΙΝΗΣΗΣ ΠΛΗΤΤΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ» ώστε να καταφέρουν να επωφεληθούν όλες οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και να μη μείνει κανένας ενδιαφερόμενος εκτός στήριξης.
Η πανδημία φαίνεται πως θα αφήσει ανεξίτηλα σημάδια στις ταξιδιωτικές συνήθειες. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις το μοντέλο του μαζικού τουρισμού δείχνει να είναι σε υποχώρηση. Θεωρείτε πιθανή μια τέτοια εξέλιξη;
Ήδη αυτό φαίνεται ειδικά φέτος περισσότερο, καθώς οι συνθήκες είναι τέτοιες που σε πολλές περιπτώσεις καθιστούν τις μεμονωμένες κρατήσεις και πιο εύκολες και πιο ασφαλείς, αφού τα δεδομένα αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη καθώς βρισκόμαστε στην εποχή του last minute, λόγω πανδημίας. Όσο τα ποσοστά των εμβολιασμένων παραμένουν χαμηλά, μια τέτοια εξέλιξη είναι περισσότερο πιθανή με δυσάρεστες δυστυχώς συνέπειες στην παγκόσμια ταξιδιωτική αγορά και σε μια αλυσίδα επαγγελμάτων που επιβιώνουν από το μοντέλο του μαζικού τουρισμού.
Στην εφημερίδα έχουμε δημόσια εκφράσει τη θέση πως η πανδημία, επέφερε μεν τεράστιο πλήγμα στον τουρισμό, ταυτόχρονα όμως αποτελεί και ευκαιρία για την αναδιαμόρφωση του τουριστικού μοντέλου της χώρας. Να μπει σε πιο στέρεες βάσεις και να συμβάλει ακόμη πιο δυναμικά στην οικονομία. Θα θέλαμε να μας πείτε την άποψή σας, αν συμφωνείτε ή όχι με αυτή την προσέγγιση και γενικότερα προς τα πού πιστεύετε πως θα πρέπει να πορευθούμε;
Η γνώμη μου είναι ότι για τα επόμενα δύο με τρία χρόνια (2022 – 2025) δεν μπορούν να υπάρξουν αλλαγές στο μαζικό μοντέλο τουρισμού (ήλιος & θάλασσα), λόγω των πολλών υποχρεώσεων που έχουν τα ξενοδοχεία στους tour operators και γενικότερα στην αγορά. Επιπλέον, οι πελάτες θα συνεχίσουν να αναζητούν όσο γίνεται πιο οικονομικά πακέτα διακοπών σε πολλούς προορισμούς, που σημαίνει σύνδεση αεροπορικών θέσεων και κλινών ανά προορισμό. Σίγουρα η πανδημία έχει δώσει τροφή για σκέψη για το πως θέλουμε να εξελιχθεί το τουριστικό μοντέλο στην Ελλάδα, με βάση τη φέρουσα ικανότητα των προορισμών, αλλά και λιγότερο δημοφιλών προορισμών (ορεινός όγκος – χερσαία χώρα) και την ανάδειξη των βασικών εναλλακτικών μορφών τουρισμού, όπου μπορούμε να έχουμε πιο άμεσα ενεργές υποδομές (περιπατητικές – ποδηλατικές διαδρομές, μεγαλύτερη επισκεψιμότητα σε περισσότερους αρχαιολογικούς – πολιτιστικούς χώρους, γαστρονομικές περιηγήσεις με μεγαλύτερη σύνδεση με τον πρωτογενή τομέα). Ακόμη, θα είναι μεγάλο το στοίχημα, το Ταμείο Ανάκαμψης και το κατά πόσο θα μπορέσουμε να αντλήσουμε όλους τους πόρους μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και να δούμε την εξειδίκευση των κονδυλίων αυτού, για την ενίσχυση μέσω clustering των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και αυτό παράλληλα με τη νέα προγραμματική περίοδο (ΕΣΠΑ) που ουσιαστικά θα ξεκινήσει το 2023 – 2024. Επίσης, κομβικής σημασίας θα είναι το πως θα διαμορφωθεί το οικονομικό κλίμα μετά τον Οκτώβριο, όπου καθοριστικό ρόλο θα έχουν οι Τράπεζες (επιμήκυνση δανείων – ρυθμίσεις δόσεων) και οι πανδημικές οφειλές προς το Δημόσιο.