Αν μπορέσουμε να οικοδομήσουμε μια ταυτότητα πόλης που είναι ελκυστική, ισχυρή, με επιβλητική στοργή και με την αίσθηση του ανήκειν και της εμπιστοσύνης, αυτή η ταυτότητα θα μας βοηθήσει να λύσουμε πολλές από τις άλλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι προορισμοί.
Γράφει ο Δημήτρης Τριανταφυλλίδης
Η έκρηξη των καλών αποτελεσμάτων προσέλευσης σε ορισμένα νησιά και ξενοδοχεία για τους πρώτους μήνες του καλοκαιριού του 2022 επισκίασε για άλλη μια φορά την επείγουσα ανάγκη να οργανωθούν οι προορισμοί μας.
Τι έχουμε κάνει από την αρχή της υγειονομικής κρίσης και τις καλές μας προθέσεις να δημιουργήσουμε DMO, να ενισχύσουμε τα χωριά μας, την πραγματικά αυθεντική μας κουζίνα και τα προϊόντα μας;
Πολυάριθμα σεμινάρια, webinars, άρθρα, συνεντεύξεις έχουν εισβάλει στις οθόνες μας.
Απόψεις και ιδέες που δίνονται από οποιοδήποτε είδος ατόμου σε άμεση ή έμμεση σχέση με τον τουρισμό: δικηγόροι, καθηγητές, ξενοδόχοι, ιδιοκτήτες ξενοδοχείων, εκλεγμένοι άνδρες και γυναίκες, είχαν βήμα και εξέφρασαν την γνώμη τους κοιτώντας την διεθνή αγορά από το «χωριό» τους.
Πόσοι όμως έχουν ένα ολοκληρωμένο και παγκόσμιο όραμα για τον τουρισμό, ενσωματώνοντας τα εσωτερικά και εξωτερικά ζητήματα της χώρας, ευεργετικά για κάθε επάγγελμα; Πόσοι έχουν τη γνώση και την εμπειρία στη δημιουργία ενός προορισμού, τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας, την ανάπτυξη της ελκυστικότητας ενός τόπου;
Ίσως εδώ να είναι το πρόβλημα: όλοι έχουμε κάποιο μέρος από την αλήθεια, αλλά κανείς δεν ξέρει την πραγματική συνταγή και μέθοδο.
Η οικοδόμηση μιας διαρκούς ταυτότητας και φήμης ενός προορισμού είναι μια από τους στοιχειώδεις, αλλά συχνά μυστηριώδεις στόχους που αντιμετωπίζουν οι ηγέτες της πόλης. Ναι στους ηγέτες της πόλης και του προορισμού αναφέρομαι γιατί από εκεί ξεκινάμε.
Ο ρόλος τους δεν είναι να διοργανώνουν μόνο πανηγύρια.
Αν μπορέσουμε να οικοδομήσουμε μια ταυτότητα πόλης που είναι ελκυστική, ισχυρή, με επιβλητική στοργή και με την αίσθηση του ανήκειν και της εμπιστοσύνης, αυτή η ταυτότητα θα μας βοηθήσει να λύσουμε πολλές από τις άλλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι προορισμοί. Μια θετική ταυτότητα μπορεί να μας δώσει το «πλεονέκτημα της αμφιβολίας» όταν γίνονται επιλογές· μπορεί να διατηρήσει το εξωτερικό ενδιαφέρον για την πόλη μας ακόμη και όταν περνάμε δύσκολες στιγμές και να αναγκάσει τους ανθρώπους να μας βοηθήσουν ακόμη και χωρίς αποδείξεις για το δικό τους πιθανό κέρδος.
Είμαστε όλοι παίχτες στην ίδια ομάδα, ατομική νίκη δεν υπάρχει αλλά μόνο ομαδική.
Είμαστε όλοι υπάλληλοι στην ίδια εταιρεία που λέγετε προορισμός.
Μια θετική ταυτότητα κάνει επίσης τους επενδυτές και τις επιχειρήσεις απρόθυμους να μας εγκαταλείψουν, ακόμη και όταν ο ανταγωνισμός είναι έντονος. Μια ταυτότητα προορισμού βοηθά τους ανθρώπους να αγκαλιάσουν την ψυχή της πόλης και να γίνουν φίλοι, όχι απλώς πελάτες.
Αν η οικοδόμηση της ταυτότητας μιας βιώσιμης περιοχής είναι σίγουρα ένας από τους σημαντικότερους στόχους που αντιμετωπίζουμε πολύ συχνά ως σύμβουλοι, το πολιτικό κέρδος είναι επίσης παρόν. Ως δήμαρχος επιθυμείτε να σας θυμόμαστε σαν τον άνθρωπο που αναδεικνύει τον τόπο του, να δώσουμε το όνομα του σε μια πλατεία, ένα δρόμο, ένα σχολείο ή απλά να είστε μέσα σε μια λίστα αιρετών που με τον καιρό όλοι θα σας ξεχάσουν;
Πριν από 30 χρόνια πιστεύαμε ότι οι πόλεις χρειάζονταν λογότυπα και σλόγκαν για να προσελκύσουν τουρίστες. Αλλά σήμερα και εδώ και 10 χρόνια συνειδητοποιούμε ότι το περιεχόμενο ενός προορισμού είναι πιο σημαντικό και δυναμικό γιατί ακόμα και αυτό αμφισβητείται μέσω του διεθνούς ανταγωνισμού.
Για παράδειγμα, σήμερα δεν μπορούμε να ασχοληθούμε μόνο με τους τουρίστες που έρχονται για μερικές ημέρες. Ιδιαίτερα όταν η μεγάλη σαιζόν δεν ξεπερνάει 3 μήνες.
Σήμερα μας ενδιαφέρουν και οι φοιτητές, οι ερευνητές, οι καλλιτέχνες, οι επενδυτές, οι επιχειρηματίες, οι εργαζόμενοι στη γνώση, τα ιδρύματα, τις αθλητικές και επιχειρηματικές εκδηλώσεις, τα γυρίσματα ταινιών, φεστιβάλ, σε συνόδους κορυφής, και μια σειρά από άλλες δραστηριότητες που είναι κινητές.
Ονομάστε τους nomads ή όπως αλλιώς θέλετε. Ο στόχος είναι να τους προσελκύσουμε και να τους κρατήσουμε.
Είναι αυτός ο ρόλος ενός DMO; Απολύτως.
Οι πόλεις ανταγωνίζονται για να κερδίσουν ή να διατηρήσουν τέτοιους επισκέπτες. Δεν αρκεί για ένα προορισμό να έχει ένα εμπορικό σήμα που προσελκύει μόνο τουρίστες, οι προορισμοί πρέπει να έχουν μια ταυτότητα που φτάνει σε διαφορετικές αγορές και πελάτες και να λέει μια ενοποιητική ιστορία για την αξία που μπορεί να προσθέσει η πόλη στη δραστηριότητα που ψάχνει ο καθένας για μια κατοικία. Δεν μπορούμε να πούμε μια ιστορία στους φοιτητές και μια άλλη στους επιχειρηματίες, για παράδειγμα, επειδή οι φοιτητές μπορεί να γίνουν επιχειρηματίες και οι επιχειρηματίες μερικές φορές επίσης σπουδάζουν. Χρειαζόμαστε μια ιστορία οργάνωσης σε πολλές αγορές, όχι μόνο μια εκστρατεία πωλήσεων σε μία από αυτές.
Έχοντας μια σαφή ταυτότητα σημαίνει επίσης ότι ένας προορισμός μπορεί να ευθυγραμμίσει την ταυτότητά του με την ταυτότητα των άλλων γειτονικών προορισμών και να δημιουργήσει μια ισχυρή αίσθηση συμμαχίας, συμβατότητας και κοινού πεπρωμένου. Έτσι, χωρίς σαφή ταυτότητα είναι δύσκολο να κερδίσετε την μάχη και κάθε χρόνο θα ξανά ξεκινάτε από την αρχή.
Η εξαγωγή των τοπικών όπως και των βιομηχανικών προϊόντων μιας πόλης, η προσέλκυση ευρωπαϊκής χρηματοδότησης και το να σας διαλέξουν για ένα γύρισμα ταινίας ή μια σύνοδο κορυφής υπόκεινται επίσης στον βασικό και πρωταρχικό νόμο της οικοδόμησης σχέσεων και στη συναισθηματική επικοινωνία που τη συνοδεύει.
Αλλά μια ταυτότητα προορισμού δεν είναι αρκετή για να πετύχει από μόνη της, είναι μόνο ένα βασικό συστατικό. Οι πόλεις πρέπει επίσης να έχουν φιλόδοξους και ικανούς πολίτες, καλές υπηρεσίες, υγιή διακυβέρνηση, αποτελεσματική διαχείριση υποδομών και πόρων και ένα καλό κλίμα για επενδύσεις. Αυτά τα πράγματα πρέπει να συνδυαστούν με σοφή στρατηγική και μια ισχυρή βάση στήριξης.
Οι πόλεις πρέπει να διαχειριστούν την αλλαγή, να προσαρμοστούν στις δυναμικές τάσεις και να διαμορφώσουν το μέλλον. Αλλά χωρίς την ταυτότητα της πόλης αυτό είναι πολύ πιο δύσκολο να γίνει, και το αποτέλεσμα είναι λιγότερο αποτελεσματικό. Το βασικό σημείο είναι αυτό, η ταυτότητα δεν είναι μόνο για να «πουλήσουμε» την πόλη μας, είναι επίσης κρίσιμο για τη διαμόρφωση και την οικοδόμηση της πόλης μας, παρέχοντας στους ηγέτες των πόλεων τον μαγνήτη που μπορεί νασυνδυάσει ανθρώπους και θεσμούς μαζί σε μια κοινή ταυτότητα και σκοπό.
Αυτό που ονομάζουμε ηγεσία της πόλης είναι μια πιο πιεστική δύναμη από ό, τι οι περισσότεροι από εμάς είμαστε πρόθυμοι να πούμε. Μόνο με την αφήγηση της βαθιάς ιστορίας για το πώς οι πόλεις μπορούν να είναι οι ηγέτες του 23ου αιώνα, όπως ήταν στους προηγούμενους αιώνες, μπορούμε να ανακαλύψουμε τον μελλοντικό τους ρόλο στο να οδηγήσουν τα έθνη και τους πολίτες στα επόμενα σύνορα.
Αντιμετωπίζοντας τον διεθνή ανταγωνισμό για την προσέλκυση ανθρώπων, θέσεων εργασίας, επιχειρήσεων και άλλων, οι πόλεις καθιερώνουν στρατηγικές επωνυμίας. Αλλά για να πετύχουν πρέπει να εντοπίσουν βασικούς παράγοντες και αξίες, και ιδιαίτερα να αντιμετωπίσουν το κεντρικό ζήτημα της ταυτότητας.
Ποτέ δεν είναι όμως αργά, οι αλλαγές δεν έρχονται από πάνω αλλά δημιουργούνται από κάτω, από τους τοπικούς θεσμούς, τους επιχειρηματίες και κυρίως τους πολίτες, γιατί αυτοί οι τελευταίοι είναι ο λόγος που τα κάνουμε.
Όσο για εμάς, δημιουργοί προορισμών σε δεκάδες πόλεις της Ευρώπης, περιμένουμε και ελπίζουμε ότι ο τόπος μας θα ξανά γίνει το διαμάντι της Μεσογείου.
