Στην ηλεκτρονική εφημερίδα “itn Ελληνικός Τουρισμός” που κυκλοφόρησε την Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2022, γράφει ο Γιώργος Τζιάλλας και κάνει μια μικρή επανάληψη περί DMO καθώς είναι χρήσιμη προς… ενημέρωση και κινητοποίηση.
Τώρα που υπάρχει το σχετικό θεσμικό πλαίσιο, καλούνται οι Περιφέρειες και οι Δήμοι της χώρας να σχεδιάσουν και να δημιουργήσουν τους δικούς τους Οργανισμούς για τη διαχείριση και προβολή του προορισμού τους. Μια μικρή επανάληψη, λοιπόν, περί DMO είναι χρήσιμη προς… ενημέρωση και κινητοποίηση.
Με τον προ διμήνου ψηφισθέντα Νόμο του Υπουργείου Τουρισμού (Ν. 4875 – Πρότυποι Τουριστικοί Προορισμοί Ολοκληρωμένης Διαχείρισης, Οργανισμοί Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού, Ιαματικές Πηγές Ελλάδας και άλλες ρυθμίσεις για την ενίσχυση της τουριστικής ανάπτυξη) προβλέπεται η σύσταση Οργανισμών Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού.
Τώρα που υπάρχει το σχετικό θεσμικό πλαίσιο, καλούνται οι Περιφέρειες και οι Δήμοι της χώρας να σχεδιάσουν και να δημιουργήσουν τους δικούς τους Οργανισμούς για τη διαχείριση και προβολή του προορισμού τους. Μια μικρή επανάληψη, λοιπόν, περί DMO είναι χρήσιμη προς… ενημέρωση και κινητοποίηση.
Οι Οργανισμοί Διαχείρισης Προορισμού αποτελούν διεθνώς μια επιτυχημένη και διαδομένη δομή, που μεταξύ άλλων λειτουργιών, διαχειρίζεται το σύνολο της εμπειρίας που βιώνει ο επισκέπτης σε έναν προορισμό. Η δομή αυτή λειτουργεί αυστηρά τεχνοκρατικά, με ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια, απαρτίζεται από όλους όσοι διαμορφώνουν το τουριστικό προϊόν, τόσο ιδιώτες όσο και δημόσιους φορείς, είναι ευέλικτη στις αποφάσεις, διαχειρίζεται το προϊόν και όχι απλά το προβάλλει, παρακολουθεί συστηματικά με νέα σύγχρονα εργαλεία τις αλλαγές στις τάσεις της αγοράς, τις γεωγραφικές αγορές, τον ανταγωνισμό και τις καλές διεθνώς πρακτικές. Έχει μορφή που της δίνει τη δυνατότητα να έχει έσοδα και να μπορεί να αντλεί πόρους και τεχνογνωσία από Ευρωπαϊκά προγράμματα.
Ένας Οργανισμός Διαχείρισης (και Προώθησης) Προορισμού είναι σε θέση να διαμορφώσει, με την ενεργή εμπλοκή των ενδιαφερόμενων πλευρών (τουριστική διακυβέρνηση), συνεκτικές και αποτελεσματικές αναπτυξιακές πολιτικές και πρακτικές για τη λειτουργία του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα.
Η πρακτική Διαχείρισης Προορισμών απαιτεί το συνασπισμό πολλών οργανισμών και συμφερόντων με στόχο την επίτευξη ενός κοινού οράματος. Ο ρόλος του Οργανισμού Διαχείρισης Προορισμού είναι ακριβώς ο συντονισμός όλων των σχετικών δραστηριοτήτων υπό μια κοινή στρατηγική. Παρότι οι οργανισμοί αυτοί δεν ελέγχουν τις δραστηριότητες των εταίρων τους, καλούνται να συνδέσουν τους διαθέσιμους πόρους και εμπειρία αυτών, και παρέχοντας έναν σημαντικό βαθμό ανεξαρτησίας και αντικειμενικότητας, μπορούν να ηγηθούν και καθοδηγήσουν.
Κατά συνέπεια, οι DMO πρέπει να αναπτύσσουν ένα υψηλό επίπεδο ικανοτήτων στην ανάπτυξη και διαχείριση συνεργασιών. Παρά το γεγονός ότι συνήθως ο ρόλος των DMO επικεντρώνεται στην οργάνωση προωθητικών εκδηλώσεων, η ουσιαστική αποστολή τους εκτείνεται πολύ περισσότερο, στο να αποτελέσουν τον στρατηγικό εταίρο στην τουριστική ανάπτυξη των προορισμών.
Είναι ιδιαίτερα κρίσιμο, τα διάφορα συστατικά του ταξιδιού του επισκέπτη να τυγχάνουν διαχείρισης και να συντονίζονται με στόχο την μεγιστοποίηση της αξίας που του προσφέρουν καθ’ όλη την διάρκεια της επίσκεψής του
Γιατί ένας Προορισμός χρειάζεται Διαχείριση
Ο Τουρισμός είναι μια ιδιαίτερα ανταγωνιστική βιομηχανία και ο αποτελεσματικός ανταγωνισμός άλλων προορισμών απαιτεί την παροχή υψηλής αξίας στους επισκέπτες. Αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που διασυνδέονται μεταξύ τους. Από την στιγμή που ο επισκέπτης φτάνει στον προορισμό, και μέχρι να φύγει, η αξία που λαμβάνει επηρεάζεται από πολλές υπηρεσίες και εμπειρίες, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων υπηρεσιών, ιδιωτικών προϊόντων, διεπαφών με την τοπική κοινότητα και της φιλοξενίας.
Είναι ιδιαίτερα κρίσιμο, τα διάφορα συστατικά του ταξιδιού του επισκέπτη να τυγχάνουν διαχείρισης και να συντονίζονται με στόχο την μεγιστοποίηση της αξίας που του προσφέρουν καθ’ όλη την διάρκεια της επίσκεψής του. Η αποτελεσματική διαχείριση προορισμών βοηθά τους προορισμούς να μεγιστοποιήσουν την αξία που προσφέρουν στους επισκέπτες ενώ παράλληλα διασφαλίζουν τοπικά οφέλη και βιωσιμότητα.
Πλεονεκτήματα της Διαχείρισης Προορισμών
Μερικά από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της αποτελεσματικής Διαχείρισης Προορισμών είναι:
Απόκτηση Ανταγωνιστικού Πλεονεκτήματος
Δύο συνθήκες είναι ιδιαίτερα κρίσιμες για τους Προορισμούς στο πλαίσιο διασφάλισης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι του ανταγωνισμού: η δημιουργία μιας ισχυρής και μοναδικής παρουσίας, δηλαδή προσφορά μιας διαφορετικού είδους εμπειρίας σε σχέση με άλλους προορισμούς, αναπτύσσοντας τα σημεία ενδιαφέροντος και τους πόρους του προορισμού με τέτοιο τρόπο που να επισημαίνει τα μοναδικά χαρακτηριστικά του και η παροχή υψηλής ποιοτικά εμπειρίας και κορυφαίας απόδοσης για τα χρήματα που ο επισκέπτης ξοδεύει, διασφαλίζοντας ότι όλες οι πτυχές της εμπειρίας του επισκέπτη είναι της υψηλότερης δυνατής ποιότητας και πλήρως συντονισμένες. Και οι δύο αυτοί παράγοντες απαιτούν μια συντονισμένη προσέγγιση διαχείρισης βάσει ενός συλλογικού οράματος και ισχυρών συνεργασιών.
Διασφάλιση Βιώσιμου Τουρισμού
Με κατάλληλη διαχείριση και σχεδιασμό, η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη διασφαλίζει ότι ο προορισμός διατηρεί την περιβαλλοντική ακεραιότητά του, και οι πόροι και ο χαρακτήρας που τον έκαναν αρχικά ελκυστικό προστατεύονται. Η ορθολογική διαχείριση μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αποφυγή κοινωνικών και πολιτισμικών συγκρούσεων και να αποκλείσει επισκέπτες που έχουν μη συμβατούς (με την τοπική κοινωνία) τρόπους ζωής, παραδόσεις και κοινωνικές αξίες.
Πολλαπλασιασμός των Ωφελειών από τον Τουρισμό
Η τουριστική δαπάνη και τα σχετικά οφέλη της μπορούν να εξαπλώνονται, υποστηρίζοντας για παράδειγμα την ανάπτυξη προϊόντων από τις τοπικές κοινότητες, την αναβάθμιση του αστικού και εμπειρικού τουρισμού, την προώθηση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, την αξιοποίηση της δυναμικής των κλάδων τέχνης και χειροτεχνίας κλπ.
Βελτίωση της Τουριστικής Απόδοσης
Μέσω εστιασμένης γεωγραφικής ανάπτυξης και στοχευμένης προώθησης, οι Προορισμοί μπορούν να αυξήσουν την διάρκεια διαμονής των επισκεπτών, να αυξήσουν την τουριστική δαπάνη ανά κάτοικο, και να μειώσουν την μη επιθυμητή εποχικότητα σε επίπεδο άφιξης επισκεπτών. Όλα αυτά συμβάλλουν σε μια βελτιωμένη απόδοση της επένδυσης ανά επισκέπτη.
Ανάπτυξη μιας Ισχυρής και Ζωντανής “Ταυτότητας”
Οι DMO κατανοούν όλο και περισσότερο την αξία και δυναμική της ισχυρής Ταυτότητας σε επίπεδο προορισμών. Προσφέροντας σε συνεχή βάση υψηλή αξία, η αφοσίωση του επισκέπτη αυξάνει και οι επισκέπτες επιστρέφουν στον προορισμό σε τακτική βάση.
Δυνατότητες ενός Οργανισμού Διαχείρισης Προορισμού
Οι δυνατότητες ενός DMO αναπτύσσονται σε διάφορα επίπεδα:
Παροχή εξειδικευμένων πληροφοριών για κάθε τύπο επισκέπτη ανάλογα με τις ανάγκες του και τις εμπειρίες του. Ο κάθε επισκέπτης ενδιαφέρεται για συγκεκριμένα πράγματα που τον αφορούν και γι’ αυτά θα ήθελε να αποκτήσει πληροφορίες. Η δυνατότητα αυτή βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος γιατί εξυπηρετείται άμεσα ο επισκέπτης χωρίς να πρέπει να μπει στον κόπο μόνος του να αναζητήσει τις πληροφορίες που θέλει.
Αξιοποίηση των εφαρμογών του διαδικτύου (μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εφαρμογές για smartphone, κλπ.), έτσι ώστε ο επισκέπτης να έχει άμεση ενημέρωση και πληροφόρηση για τον τουριστικό προορισμό για όλη τη διάρκεια της τουριστικής του εμπειρίας.
Ενθάρρυνση της τοπικής κοινωνίας για την ενεργό συμμετοχή της σε αυτήν την πρωτοβουλία, έτσι ώστε να αναπτύξει μεγαλύτερη τουριστική συνείδηση και να συνεργαστεί αποτελεσματικά για μια βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη.
Αναβάθμιση των θεμάτων της τουριστικής πολιτικής σε κάθε επίπεδο δημόσιας διοίκησης έτσι ώστε να είναι εμφανή στην κοινωνία τα οφέλη της τουριστικής ανάπτυξης για την τοπική οικονομία. Ένα σημαντικό όφελος για παράδειγμα είναι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας από τις τουριστικές επιχειρήσεις της περιοχής. Αυτό αναμένεται να δώσει επιπλέον κίνητρα στην τοπική κοινωνία, για μια αποτελεσματική και μακροχρόνια συνεργασία με τις επιχειρήσεις αλλά και με τους φορείς με σκοπό την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος. Με τον τρόπο αυτό συμβάλει στην δημιουργία βιώσιμης και αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης γιατί τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις για την διατήρησή της σε βάθος χρόνου.
Είμαστε λοιπόν μπροστά σε μια πρόκληση: το θεσμικό πλαίσιο υπάρχει, οι τουριστικοί προορισμοί στη χώρα μας άφθονοι, η Αυτοδιοίκηση ας σχεδιάσει και οργανώσει τη διαχείριση και προβολή των προορισμών αυτών, εμπλέκοντας όμως τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και την τοπική κοινωνία κάθε προορισμού.