Για τον Αναπτυξιακό Νόμο γράφει ο Γιάννης Αποστολόπουλος στην ηλεκτρονική εφημερίδα “itn Ελληνικός Τουρισμός” που κυκλοφόρησε την Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2022.
Σφοδρές αντιδράσεις προκάλεσε ο Αναπτυξιακός Νόμος που κατέθεσε στη Βουλή η κυβέρνηση και ψηφίστηκε χθες. Σχεδόν στο σύνολό τους οι εργοδοτικές οργανώσεις, εκτός από τον ΣΕΒ, διαμαρτυρήθηκαν για τον αποκλεισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από τα χρηματοδοτικά εργαλεία και μάλιστα σε μια στιγμή που οι περισσότερες επιχειρήσεις βιώνουν τραγικές απώλειες από την πανδημία και ταυτόχρονα βρίσκονται αντιμέτωπες και με την εκτίναξη του ενεργειακού κόστους.
Έντονες αντιδράσεις προκάλεσε ο Αναπτυξιακός Νόμος που ψηφίστηκε χθες στη Βουλή. Παρέχει χρηματοδοτικά εργαλεία μόνο για ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων ή που θέλουν να αναβαθμιστούν σε αυτές τις κατηγορίες. Α λα καρτ και οι χρηματοδοτήσεις στις θεματικές μορφές τουρισμού
«Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος δεν κρύβει αυτό που είναι, ήτοι ένας μηχανισμός ενίσχυσης μεγάλων επενδυτικών σχεδίων που θα επιτείνει τη συγκεντροποίηση σε πολλούς κλάδους, θα τροφοδοτήσει νέες στρεβλώσεις σε επίπεδο επιμέρους αγορών δημιουργώντας αθέμιτα εμπόδια σε επίπεδο υγιούς ανταγωνισμού ως συνέπεια της έλλειψης ίσων όρων αντιμετώπισης και άνισης πρόσβασης σε πηγές χρηματοδότησης, αποκλείοντας ουσιαστικά, άλλη μια φορά, πολλές μικρές επιχειρήσεις από άλλο ένα χρηματοδοτικό εργαλείο», σημειώνει η ΓΣΕΒΕΕ στο υπόμνημα που κατέθεσε για τον Αναπτυξιακό Νόμο.
Σοβαρές ενστάσεις υπάρχουν και από τους φορείς του τουρισμού. Στην ακρόαση φορέων η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων τόνισε ότι αποκλείονται από τις χρηματοδοτήσεις οι μικρές τουριστικές επιχειρήσεις και τα μικρά ξενοδοχεία.
Επιστολή για το θέμα αυτό έστειλε και ο ΣΕΤΕ, η οποία παρατίθεται ολόκληρη στη συνέχεια του ρεπορτάζ, όπως επίσης και η ανακοίνωση που εξέδωσε η Συνομοσπονδία Επιχειρηματιών Τουριστικών Καταλυμάτων Ελλάδος, με τον πρόεδρο της ΣΕΤΚΕ κύριο Τοκούζη να δηλώνει κατά την ακρόαση φορέων στη Βουλή πλήρως απογοητευμένος από τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης.
Όπως έχει ήδη γίνει γνωστό το νομοσχέδιο που κατέθεσε το υπουργείο Ανάπτυξης προβλέπει παροχή ενισχύσεων για ίδρυση ή επέκταση ξενοδοχειακών μονάδων τεσσάρων τουλάχιστον αστέρων με το ύψος των επιχορηγήσεων να καθορίζεται ανάλογα με το μέγεθος της δαπάνης. Προβλέπει και ενισχύσεις ξενοδοχείων που είναι ή θέλουν να αναβαθμιστούν σε 3 αστέρων, αλλά μόνο για αυτά που είναι εντός παραδοσιακών ή διατηρητέων κτιρίων. Μένουν εκτός κάθε χρηματοδότησης τα ξενοδοχεία 1 και 2 αστέρων και η συντριπτική πλειονότητα των τουριστικών καταλυμάτων, εξ’ ου και οι έντονες διαμαρτυρίες της ΣΕΤΚΕ.
Αντιστοίχως και στις θεματικές, εναλλακτικές μορφές τουρισμού, δεν τις περιλαμβάνει όλες. Συγκεκριμένα προβλέπει χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων που αφορούν σε εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, όπως συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, τουριστικούς λιμένες, χιονοδρομικά κέντρα, θεματικά πάρκα, εγκαταστάσεις ιαματικού τουρισμού (μονάδες ιαματικής θεραπείας, κέντρα ιαματικού τουρισμού θερμαλισμού, κέντρα θαλασσοθεραπείας, κέντρα αναζωογόνησης spa), κέντρα προπονητικού αθλητικού τουρισμού, ορειβατικά καταφύγια, αυτοκινητοδρόμια, αγροτουρισμού ή οινοτουρισμού ή γεωτουρισμού ή πολυλειτουργικών αγροκτημάτων και τέλος τουριστικών καταλυμάτων στην ύπαιθρο τύπου Glamping.
Με μια πρώτη ανάγνωση είναι προφανές πως ολόκληροι κλάδοι εναλλακτικού τουρισμού έχουν μείνει εκτός, όπως το yachting, ενώ αντίθετα υπάρχει πρόβλεψη για τις μαρίνες. Χρηματοδοτείται -και ορθά- η δομή που έχει ανάγκη το yachting, αλλά όχι οι επαγγελματίες που έχουν μάλιστα υποστεί σημαντική βλάβη από την πανδημία. Όπως επίσης για παράδειγμα δεν υπάρχει πρόβλεψη για τα μονοπάτια και τον περιηγητικό τουρισμό, ή τις δραστηριότητες στη φύση. Επίσης και στα κάμπινγκ χρηματοδοτεί δράσεις μόνο εφόσον προτίθενται να αναβαθμιστούν σε glamping δηλαδή στην παροχή κατασκηνωτικών υπηρεσιών πολυτελείας.
Γίνεται σαφές από τα παραπάνω πως ο σχεδιασμός της κυβέρνησης επικεντρώνεται στο premium κομμάτι του τουρισμού. Στο πώς δηλαδή θα δημιουργηθούν υποδομές που θα προσελκύσουν επισκέπτες υψηλότερων εισοδημάτων. Σε αυτή την περίπτωση βέβαια είναι απορίας άξιο γιατί έχει εξαιρεθεί το yachting από τον Αναπτυξιακό, αλλά την απάντηση μπορεί να τη δώσει μόνο το υπουργείο Ανάπτυξης.
Οι τουριστικοί φορείς από την πλευρά τους πολύ σωστά σημειώνουν πως ο τουρισμός στην Ελλάδα δεν αφορά μόνο τις δομές πολυτελείας. Βέβαια οι ίδιοι έχουν κάνει συχνά λόγο κατά το παρελθόν για την προσέλκυση πιο ποιοτικού τουριστικού κοινού. Από αυτή όμως τη γενική πρόθεση μέχρι να μένει εκτός στήριξης και χρηματοδοτήσεων η πλειονότητα των τουριστικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα υπάρχει μια απόσταση…
Τη διεύρυνση των επιλέξιμων επιχειρήσεων ζήτησε ο ΣΕΤΕ
«Η κατάταξη ενός τουριστικού καταλύματος σε ανώτερη κατηγορία δεν είναι ζήτημα οικονομικής μόνο φύσεως ή επιχειρηματικής αποκλειστικά και μόνο επιλογής»
Για το θέμα του Αναπτυξιακού Νόμου και τα όσα δεν περιλαμβάνει απέστειλε επιστολή ο ΣΕΤΕ στον αναπληρωτή υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκο Παπαθανάση, όπου τονίζεται ότι θα πρέπει να διευρυνθούν οι κατηγορίες των επιλέξιμων προς χρηματοδότηση επιχειρήσεων και επίσης ότι οι ανάγκες του σήμερα δεν έχουν καμία σχέση με τα όσα ίσχυαν το 2019. Ο ΣΕΤΕ σημειώνει επιπλέον ότι τα αστέρια σε μια τουριστική επιχείρηση δεν αποτελούν πάντα επιλογή του ιδιοκτήτη ή του διαχειριστή, αλλά υπάρχουν και αντικειμενικοί παράγοντες που δεν επιτρέπουν εκ των πραγμάτων την αναβάθμιση μιας τουριστικής μονάδας σε τριών ή τεσσάρων αστέρων. Αναλυτικά η επιστολή του ΣΕΤΕ αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:
«Οι ανάγκες του έτους 2008, που τα τουριστικά έσοδα ανέρχονταν περίπου στο ήμισυ των εσόδων του έτους 2019, καμία σχέση δεν έχουν με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του σήμερα.
Για τον λόγο αυτό στο στάδιο της διαβούλευσης του νέου αναπτυξιακού νόμου είχαμε ζητήσει τη διεύρυνση των κατηγοριών των επιλέξιμων προς χρηματοδότηση επιχειρήσεων με τη συμπερίληψη και των υπολοίπων τουριστικών επιχειρήσεων (επιχειρήσεις ενοικιαζομένων επιπλωμένων δωματίων – διαμερισμάτων, επιχειρήσεις ταξιδιωτικών γραφείων, επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων, επιχειρήσεις επίγειας εξυπηρέτησης αεροσκαφών, επαγγελματικά σκάφη αναψυχής, κλπ.) και των ειδικών τουριστικών εγκαταστάσεων.
Από την ανάγνωση του σχεδίου νόμου που κατατέθηκε τελικά στη Βουλή διαπιστώσαμε πως η πρόταση μας αυτή δεν έγινε δεκτή.
Αντίθετα, μάλιστα, αποκλείονται από τον νέο αναπτυξιακό νόμο και τουριστικές επιχειρήσεις που με βάση το μέχρι σήμερα (και για πολλά χρόνια) ισχύον καθεστώς είχαν δικαίωμα ένταξης και συγκεκριμένα οι ξενοδοχειακές μονάδες κατηγορίας τριών (3) αστέρων.
Η κατάταξη ενός τουριστικού καταλύματος σε ανώτερη κατηγορία δεν είναι ζήτημα οικονομικής μόνο φύσεως ή επιχειρηματικής αποκλειστικά και μόνο επιλογής. Σε πολλές περιπτώσεις ένα ξενοδοχείο για αντικειμενικούς λόγους (εξάντληση συντελεστή δόμησης, πολεοδομικοί περιορισμοί, μορφή κτιρίου κλπ.) δεν μπορεί να καλύψει τις τεχνικές προδιαγραφές (διαστάσεις δωματίων, επιφάνειες κοινοχρήστων χώρων κλπ.) υψηλότερης κατηγορίας. Πόσο μάλλον της κατηγορίας των τεσσάρων (4) αστέρων, όπως απαιτείται με τη προωθούμενη διάταξη.
Δίνοντας δικαίωμα ένταξης στον αναπτυξιακό νόμο μόνο στα ξενοδοχεία που ανήκουν ή αναβαθμίζονται στη κατηγορία των τεσσάρων (4) αστέρων μένει εκτός αυτού το 70% περίπου του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, επιχειρήσεις που έχουν και τη μεγαλύτερη ανάγκη να βοηθηθούν για να μπορέσουν εκσυγχρονίσουν τις εγκαταστάσεις τους.
Ο τουριστικός τομέας έχει ανάγκη και τα ξενοδοχεία 1,2 και 3 αστέρων, όπως έχει ανάγκη τα ξενοδοχεία υψηλότερων κατηγοριών. Έχει ανάγκη από επιχειρήσεις ενοικιαζομένων επιπλωμένων δωματίων – διαμερισμάτων, επιχειρήσεις ταξιδιωτικών γραφείων, επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων, επιχειρήσεις επίγειας εξυπηρέτησης αεροσκαφών επαγγελματικά σκάφη αναψυχής, ειδικές τουριστικές εγκαταστάσεις. Στις επιχειρήσεις αυτές στηρίχθηκε μέχρι σήμερα η επιτυχία του Ελληνικού Τουρισμού.
Η παροχή σε αυτές, της δυνατότητας να εκσυγχρονίσουν τις εγκαταστάσεις και να βελτιώσουν τις υπηρεσίες τους αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση αφενός μεν, για να επιβιώσουν στον ολοένα αυξανόμενο διεθνή ανταγωνισμό και αφετέρου δε, για να αναβαθμίσουμε περαιτέρω το τουριστικό μας προϊόν», καταλήγει ο ΣΕΤΕ.
ΣΕΤΚΕ: Πλήρης ο αποκλεισμός των μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων
Οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις τουριστικών καταλυμάτων που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της τοπικής οικονομίας, μέχρι και σήμερα δεν έχουν επωφεληθεί ούτε από προγράμματα ενίσχυσης και εκσυγχρονισμού
Ακόμη πιο αιχμηρή ήταν η ανακοίνωση της Συνομοσπονδίας Επιχειρηματιών Τουριστικών Καταλυμάτων Ελλάδος (ΣΕΤΚΕ), η οποία κατηγορεί ευθέως την κυβέρνηση ότι έχει αφήσει εκτός χρηματοδοτήσεων τον κλάδο από τα μέτρα στήριξης που εφαρμόστηκαν για την πανδημία και τώρα αφήνει τα τουριστικά καταλύματα έξω και από τον Αναπτυξιακό Νόμο. Υπενθυμίζουμε πως στα μέτρα που έχουν ήδη εφαρμοστεί υπήρχαν ρήτρες, όπως η απασχόληση προσωπικού, που πολλά από τα καταλύματα δεν πληρούσαν, αφού συνήθως πρόκειται για μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις.
«Παρά τις διαβεβαιώσεις του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνι Γεωργιάδη στη Σ.Ε.Τ.Κ.Ε. για την ένταξη των καταλυμάτων του κλάδου σε αναπτυξιακά προγράμματα, είναι πλέον γεγονός ότι δεν συμπεριλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου «Αναπτυξιακός Νόμος – Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη» που κατατέθηκε στη Βουλή.
Οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις τουριστικών καταλυμάτων που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της τοπικής οικονομίας, μέχρι και σήμερα δεν έχουν επωφεληθεί ούτε από προγράμματα ενίσχυσης και εκσυγχρονισμού, αλλά ούτε και από τα μέτρα στήριξης που εφάρμοσε η Κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας, αφού ανέκαθεν υπήρχαν όροι και προϋποθέσεις που τις απέκλειαν.
Και ενώ οι επιχειρηματίες τουριστικών καταλυμάτων περίμεναν το νέο αναπτυξιακό νόμο ως «σανίδα σωτηρίας», ο αποκλεισμός των επιχειρήσεων τους για ακόμη μια φορά, συντελεί στη στασιμότητα της ανταγωνιστικότητας τους και στον οικονομικό μαρασμό τους.
Η Σ.Ε.Τ.Κ.Ε. καλεί τον Υπουργό να τηρήσει τη δέσμευση του και να εντάξει τα μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα στο νέο αναπτυξιακό νόμο πριν την ψήφιση του, αφού πρόκειται για τη μοναδική ευκαιρία αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών τους ώστε να ανταπεξέλθουν στον υψηλό ανταγωνισμό της τουριστικής αγοράς», καταλήγει η Συνομοσπονδία.