Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εκμισθωτών Θαλασσίων μέσων Αναψυχής απέστειλε υπόμνημα στους βουλευτές που συμμετέχουν στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής με αφορμή το κατατεθέν σχέδιο-νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων με τίτλο «Απλούστευση του πλαισίου άσκησης οικονομικών δραστηριοτήτων αρμοδιότητας Υπουργείων Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Υποδομών και Μεταφορών, ρυθμίσεις για τη μεταφορά στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας των αρμοδιοτήτων για τα εμπορικά σήματα και άλλες διατάξεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης» και ζητεί να υπάρξουν βελτιώσεις στις διατάξεις του νόμου στα ζητήματα που αφορούν τα θαλάσσια σπορ. Ειδικότερα στο υπόμνημα το Σωματείο αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Το σχέδιο-νόμου έχει συζητηθεί για πρώτη φορά τις 8/4/21 από την Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής και τα άρθρα 139 έως 146 αφορά την απλούστευση των διαδικασιών, όσον αφορά την επαγγελματική δραστηριοποίηση των εκμισθωτών θαλασσίων μέσων αναψυχής. Δεδομένου ότι συμμετέχετε στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, σας υποβάλλουμε νομικοτεχνικές βελτιώσεις στα άρθρα που αφορούν τους εκμισθωτές θαλασσίων μέσων αναψυχής και παρακαλούμε για την συνδρομή σας, έτσι ώστε το τελικό κείμενο να μην αφήνει περιθώρια παρερμηνεύσεων. Επίσης, σας ενημερώνουμε ότι έχει κληθεί σε ακρόαση φορέων και ο Πρόεδρος του Συνδέσμου μας, κ. Ξωμεριτάκης Ιωάννης, την Τρίτη 13/04/21 και ώρα 11:00 π.μ.,  προκειμένου, μέσω τηλεδιάσκεψης, να εξειδικεύσει τα σημεία του σχεδίου-νόμου που χρήζουν περαιτέρω επεξεργασία.

Σύμφωνα με τον νόμο αλλά και το καταστατικό μας, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εκμισθωτών Θαλασσίων μέσων Αναψυχής έχει ως αποστολή, μεταξύ άλλων, την προάσπιση και προαγωγή των συμφερόντων των χιλίων διακοσίων (1200) εκμισθωτών θαλασσίων μέσων αναψυχής που δραστηριοποιούνται ανά την επικράτεια. Στο πλαίσιο αυτό, με αφορμή το κατατεθέν σχέδιο νόμου για την απλούστευση των διαδικασιών για την έγκριση ίδρυσης και λειτουργίας επιχειρήσεων εκμίσθωσης θαλασσίων μέσων αναψυχής, θα θέλαμε να προσφέρουμε τη συνδρομή μας, στο σημαντικό έργο που έχει αναληφθεί, κατά το μέτρο της εμπειρίας μας, θέτοντας υπόψη σας διαπιστώσεις και θέσεις μας, όπως έχουν διαμορφωθεί από την πολυετή ενασχόληση μας με θέματα των επιχειρήσεων θαλασσίων μέσων αναψυχής.

Και για τον λόγο αυτό καταβάλλουμε μονίμως προσπάθεια οι όποιες διαπιστώσεις να συνοδεύονται από συγκεκριμένες προτάσεις, αφενός ρεαλιστικές –ώστε να έχουν πιθανότητες να υιοθετηθούν– και αφετέρου αποτελεσματικές, που είναι το ζητούμενο. Είναι όμως σαφές ότι ένας Νόμος απαιτείται, να περιέχει στο νομοθετικό κείμενο όχι απλώς τον καθ΄ ύλην προσδιορισμό του αντικειμένου της εξουσιοδοτήσεως, αλλά, επί πλέον, και την ουσιαστική ρύθμισή του, έστω και σε γενικό, ορισμένο όμως, πλαίσιο, σύμφωνα προς το οποίο θα ενεργήσει η Διοίκηση προκειμένου να ρυθμίσει τα μερικότερα θέματα. Είναι επίσης αυτονόητο ότι ένας Νόμος που βρίθει παραπομπών σε άλλους Νόμους, αποφάσεις ή διατάξεις –φαινόμενο σύνηθες στη χώρα μας– δυσχεραίνει την εφαρμογή του. Εξέχοντα ρόλο κατέχει η προσπάθεια περιορισμού της πολυνομίας, βελτίωσης της ποιότητας των νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων σταδιακής κατάργησης που κρίνονται περιττές και, γενικά, η προσπάθεια απλούστευσης των κανόνων δικαίου που ισχύουν.

Το κατατεθέν νομοσχέδιο επιχειρεί μια διαφορετική προσέγγιση και αντιμετώπιση των απαραίτητων διαδικασιών που διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον, προτείνοντας την απλούστευση τους ή και την εξάλειψή γραφειοκρατικών εμποδίων, όπου είναι ασφαλές, με στόχο την υποστήριξη του επιχειρείν.

Ειδικότερα επί των επί μέρους άρθρων θα θέλαμε να επισημάνουμε τα εξής:

Άρθρο 141

Έγκριση δραστηριότητας εκμίσθωσης θαλασσίων μέσων αναψυχής

Εκτιμούμε ότι νομικοτεχνικά η παράγραφος 1 του παραπάνω άρθρου πρέπει να επαναδιατυπωθεί ως ακολούθως:

  1. Η δραστηριότητα της εκμίσθωσης θαλασσίων μέσων αναψυχής υπάγεται στο καθεστώς έγκρισης του άρθρου 7. Για την άσκηση της δραστηριότητας απαιτείται έγκριση, η οποία χορηγείται από την εγκρίνουσα αρχή. Πριν από τη χορήγηση της έγκρισης απαιτείται προέγκριση ίδρυσης, η οποία εκδίδεται ύστερα από απόφαση της επιτροπής του άρθρου 35 του Γενικού Κανονισμού Λιμένα 20, όπως ισχύει. Η έγκριση εκδίδεται από την εγκρίνουσα αρχή έπειτα από αίτηση του ενδιαφερομένου που συνοδεύεται από δικαιολογητικά, τα οποία κατατίθενται σε δύο στάδια και βάσει των οποίων ελέγχεται εάν πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις, μετά από προέλεγχο του σχετικού αιτήματος του ενδιαφερομένου.
  2. Παράγραφος 5 του άρθρου 141

Τα δύο στάδια της διαδικασίας που θεσπίζονται με το συγκεκριμένο άρθρο αποτελούν δύο, σαφώς, διακριτές διαδικασίες. Ειδικώς, το ζήτημα της τελικής έγκρισης δραστηριοποίησης, στο δεύτερο στάδιο, αφορά την υποβολή εκ μέρους του ενδιαφερόμενου των δικαιολογητικών που ορίζονται ρητά στον νόμο. Επομένως, εφόσον ο ενδιαφερόμενος έχει λάβει την αρχική έγκριση της αίτησής του που προβλέπεται στο πρώτο στάδιο, και έχει υποβάλλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά του δευτέρου σταδίου, δεν υπόκειται στη διακριτική ευχέρεια της εγκρίνουσας αρχής να απορρίψει την αίτηση. . Όπως είναι το σύνηθες συμβαίνον αλλά και το λογικά αναμενόμενο μετά την προέγκριση της επιτροπής, ο ενδιαφερόμενος προβαίνει στην αγορά του εξοπλισμού και των ειδών θαλασσίων μέσων αναψυχής που του έχουν εγκριθεί, προκειμένου να υλοποιήσει το δεύτερο στάδιο της διαδικασίας. Κατά συνέπεια, η εκ των υστέρων τελική έγκριση, όπως περιγράφεται στο άρθρο αυτό είναι περιττή και δεν έχει κανένα νόημα. Απεναντίας θα δημιουργήσει αμφισβητήσεις, ως προς την σωστή ερμηνεία και εφαρμογή της διάταξης.


 Ωστόσο, έτσι όπως είναι διατυπωμένη η πρόταση της παρ. 5: «Η αδειοδοτούσα αρχή χορηγεί, εντός τριάντα (30) ημερών από την προσήκουσα υποβολή των δικαιολογητικών του δεύτερου σταδίου από τον ενδιαφερόμενο, την έγκριση εκμίσθωσης θαλάσσιων μέσων αναψυχής, ή απορρίπτει την αίτηση της παρ. 2.»  ,έρχεται σε αντίφαση  με τις προηγούμενες παραγράφους  και θα δημιουργήσει αντινομίες. Ενώ, λοιπόν, ο ενδιαφερόμενος έχει λάβει προέγκριση για την έναρξη της δραστηριότητάς του και έχει υποβληθεί σε μεγάλες οικονομικές δαπάνες για την αγορά του εξοπλισμού, τότε, έτσι όπως είναι διατυπωμένη η διάταξη, παρόλα αυτά παρέχεται η δυνατότητα στην αδειοδοτούσα αρχή τελικά να απορρίψει την αίτηση!!!

Στην παράγραφο 5 πρέπει να απαλειφθεί η τελευταία πρόταση δεδομένου ότι το πνεύμα του  σχεδίου νόμου στηρίζεται σε μια εκ των προτέρων προσέγγιση για την άσκηση της δραστηριότητας με ουσιαστικούς ελέγχους εκ των προτέρων. Επομένως, η αυτοψία και ο έλεγχος χωροθέτησης της συγκεκριμένης δραστηριότητας και η έγκριση του αριθμού και των ειδών των θαλασσίων μέσων αναψυχής γίνεται στο πρώτο στάδιο της διαδικασίας από την επιτροπή του άρθρου 35 του Γενικού Κανονισμού Λιμένα 20, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Όπως είναι το σύνηθες συμβαίνον αλλά και το λογικά αναμενόμενο μετά την προέγκριση της επιτροπής, ο ενδιαφερόμενος προβαίνει στην αγορά του εξοπλισμού και των ειδών θαλασσίων μέσων αναψυχής που του έχουν εγκριθεί, προκειμένου να υλοποιήσει το δεύτερο στάδιο της διαδικασίας. Κατά συνέπεια, ο εκ των υστέρων έλεγχο, όπως περιγράφεται στο άρθρο αυτό είναι περιττός και δεν έχει κανένα νόημα. Απεναντίας θα δημιουργήσει αμφισβητήσεις, ως προς την σωστή ερμηνεία και εφαρμογή της διάταξης. Εκτιμούμε ότι αυτή η πρόταση πρέπει να απαλειφθεί από την συγκεκριμένη παράγραφο και να προστεθεί ως αυτοτελής πρόταση στο τέλος της παραγράφου 3 του ίδιου άρθρου.

Περαιτέρω, εκτιμούμε ότι στις ουσιαστικές ρυθμίσεις του νόμου πρέπει να συμπεριληφθεί και διάταξη σχετική με το δικαίωμα μεταβίβασης της δραστηριότητας, δεδομένου ότι το θέμα αυτό δεν είναι λεπτομερειακό ή ειδικό και κατά συνέπεια πρέπει να ρυθμιστεί με νόμο. Επομένως, προτείνουμε να συμπεριληφθεί στο άρθρο αυτό και η πιο κάτω περιγραφόμενη διάταξη:

«Σε περίπτωση αλλαγής του φορέα της δραστηριότητας που επέρχεται με την περιέλευση της κυριότητας ή του δικαιώματος της εκμετάλλευσης της δραστηριότητας σε άλλο φορέα, δεν απαιτείται νέα έγκριση Για την αντικατάστασή της, ο ενδιαφερόμενος, στον οποίο μεταβιβάστηκε η δραστηριότητα, υποβάλλει στην εγκρίνουσα αρχή, τα δικαιολογητικά που αναφέρονται στο πρόσωπό του. Εγκρίσεις που έχουν εκδοθεί στο όνομα του παλαιού φορέα εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι τη λήξη τους, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στην ειδική νομοθεσία.»

Τέλος, σας γνωρίζουμε ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού σε Ολομέλεια με την γνωμοδότησή της, αριθμ. 22/VΙI/2012, μεταξύ άλλων, αναφέρει τα εξής σχετικά με τη δραστηριότητα της εκμίσθωσης θαλασσίων μέσων αναψυχής:

«Σημειώνεται ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν υπεισέρχεται σε κρίση ως προς τα επιμέρους απαιτούμενα δικαιολογητικά και διαδικασίες (λ.χ. χρόνος ισχύος των αδειών και των πιστοποιητικών, διαδικασίες χορήγησης, ανανέωσης, και αφαίρεσης / ανάκλησης αυτών) που ορίζονται εκάστοτε με Υπουργική Απόφαση. Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι αυτά μπορεί να υπερβαίνουν το ελάχιστο μέτρο που απαιτείται για τη διασφάλιση των επιδιωκόμενων ως άνω έννομων αγαθών και είναι σκόπιμο να απλοποιηθούν και εκσυγχρονισθούν. Υπενθυμίζεται, τέλος, ότι οι υπέρμετρες γραφειοκρατικές διατυπώσεις συνεπάγονται αυξημένο κόστος για το κράτος και τους πολίτες, ενώ επίσης παρεμποδίζουν το δικαίωμα στην επαγγελματική και οικονομική ελευθερία.»

Όμως, μετά λύπης μας διαπιστώνουμε ότι παρά τις επανειλημμένες παρεμβάσεις μας με την υποβολή τεκμηριωμένων προτάσεων μετά από οκτώ χρόνια δεν έχει γίνει παρέμβαση στο τομέα αυτό. Για το λόγο αυτό προτείνουμε στο επίκαιρο σχέδιο νόμου να ληφθεί υπόψη η διαπίστωση αυτή της επιτροπής. Κατά την άποψή μας, προτείνουμε ως προς τους χρόνους ανανέωσης των αδειών να θεσμοθετηθεί η ακόλουθη διάταξη:

Η άδεια ισχύει για πέντε χρόνια και ανανεώνεται για ίσο χρονικό διάστημα αν, κατά το τελευταίο τρίμηνο πριν από την λήξη της υποβληθεί σχετική αίτηση και τα δικαιολογητικά που καθορίζονται με την απόφαση της του άρθρου 149. Τα δικαιολογητικά των οποίων η ισχύς λήγει αντικαθίστανται προ της λήξης τους, διαφορετικά ανακαλείται η έγκριση . Η έγκριση επαναχορηγείται με την υποβολή των δικαιολογητικών που έληξαν.

Με την προτεινόμενη διάταξη, ανθρώπινοι πόροι που σήμερα απασχολούνται σε μεγάλο βαθμό σε γραφειοκρατικές διαδικασίες (στις περισσότερες των περιπτώσεων κατά 100%) θα μπορέσουν να μετατοπιστούν και να αποτελέσουν το δυναμικό εκείνο που απαιτείται για την πραγματοποίηση των πραγματικών και ουσιαστικών ελέγχων κατά τη διάρκεια λειτουργίας των επιχειρήσεων. Άλλωστε, με το κατατεθέν σχέδιο νόμου επιχειρείται η απλούστευση του πλαισίου άσκησης των  οικονομικών δραστηριοτήτων, και ως εκ τούτου πρέπει να τροποποιηθούν διατάξεις οι οποίες επιφέρουν διοικητικά και γραφειοκρατικά βάρη. Επομένως, χαιρετίζουμε και συμφωνούμε με την πρωτοβουλία του αρμόδιου Υπουργείου να θεσμοθετηθεί πρώτη φορά με νόμο το πλαίσιο άσκησης των δραστηριοτήτων μας, αλλά παράλληλα προκειμένου το σχέδιο νόμου να επιτελέσει το σκοπό του πρέπει να συνοδευθεί και από ουσιαστικές απλοποιήσεις και κατάργηση γραφειοκρατικών αγκυλώσεων (μετάβαση κάθε χρόνο στην αδειοδοτούσα αρχή και υποβολή των ίδιων δικαιολογητικών) που ταλαιπωρούν επί χρόνια τον διοικούμενο.  

Άρθρο 146 Μεταβατικές διατάξεις

Με το άρθρο 146 έχουν τεθεί μεταβατικές διατάξεις ως προς το εφαρμοστέο δίκαιο για τη διευκόλυνση των υπηρεσιών και των οργάνων που περιλαμβάνονται της εφαρμογής αυτών. Συνέπεια τούτου είναι επιτακτική, για την ομαλή μετάβαση από το προϋφιστάμενο καθεστώς στο προβλεπόμενο με το σχέδιο νόμου, χωρίς χάσματα και κενό δικαίου που θα προξενήσει ανασφάλεια δικαίου στους πολίτες και τις υπηρεσίες, η αναδιατύπωση της συγκεκριμένης διάταξης. Στο πλαίσιο αυτό, μέχρι την έκδοση των, κατά εξουσιοδότηση του νόμου, υπουργικών αποφάσεων, τα ζητήματα σχετικά με την ανανέωση αδειών, προσθήκη δραστηριοτήτων, να εξετάζονται με τις προϋποθέσεις και τα δικαιολογητικά που ορίζονται στον Γενικό Κανονισμό Λιμένα 20 και όχι με τη διαδικασία που ακολουθείται για την έκδοση της έγκρισης. Επομένως, μέχρι την πλήρη λειτουργία του νόμου με την έκδοση των υπουργικών αποφάσεων να εξακολουθούν να υφίστανται οι υπάρχουσες διοικητικές δομές με τις αρμοδιότητές τους. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αναδιατυπωθεί η πρόταση «Αν μεσολαβήσει μεταβολή στοιχείου ή υποβληθεί αίτημα για ανανέωση της έγκρισης, ο φορέας της οικονομικής δραστηριότητας υποχρεούται σε υποβολή αίτησης έγκρισης σύμφωνα με το άρθρο 147. Μετά από τη χορήγηση της έγκρισης η λειτουργία της δραστηριότητας διέπεται από τις διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου.» δεδομένου ότι από την γραμματική ερμηνεία της θα επιφέρει μεγάλα προβλήματα στην έγκαιρη ανανέωση των υφιστάμενων αδειών με απρόβλεπτες συνέπειες.

Περαιτέρω, για την ταυτότητα του νομικού λόγου, η έννοια της έγκρισης δραστηριότητας δεν είναι ταυτόσημη με την έννοια της ανανέωσης της έγκρισης. Για την ανανέωση απαιτείται η επικαιροποίηση ορισμένων δικαιολογητικών ενώ για την αρχική έγκριση απαιτούνται έλεγχοι, αυτοψίες και κρίσεις ως προς το επιτρεπτό της δραστηριότητας. Κατά συνέπεια, για τις προϋφιστάμενες άδειες που έχουν εκδοθεί με τις διατάξεις του Γενικού Κανονισμού Λιμένα 20 δεν απαιτείται εκ νέου η διαδικασία της έγκρισης αλλά μόνο η διαδικασία της ανανέωσης, όπως αυτή θα εξειδικευθεί στη δευτερογενή νομοθεσία. Ως εκ τούτου, πρέπει να γίνει σαφές ότι οι προϋφιστάμενες άδειες, πριν την έκδοση του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου, δεν υπάγονται στο καθεστώς έγκρισης του άρθρου 141 αλλά μόνο στο καθεστώς ανανέωσης, δεδομένου ότι αποτελούν άδειες με ξεκάθαρο ρυθμιστικό καθεστώς που έχουν λάβει όλες τις απαραίτητες εγκρίσεις. Ως εκ τούτου, εκτιμούμε ότι η παράγραφος 1 του άρθρου 146 πρέπει να επαναδιατυπωθεί ως εξής:

1. Οι δραστηριότητες που έχουν ήδη λάβει άδεια εκμίσθωσης θαλασσίων μέσων αναψυχής, εξακολουθούν να διέπονται ως προς τη λειτουργία τους από τις διατάξεις βάσει των οποίων εκδόθηκε η σχετική άδεια. Αν μεσολαβήσει μεταβολή στοιχείου ή υποβληθεί αίτημα για ανανέωση της άδειας, ο φορέας της οικονομικής δραστηριότητας υποχρεούται σε υποβολή αίτησης έγκρισης σύμφωνα με το άρθρο 141. Υφιστάμενες εγκρίσεις που έχουν δοθεί στα πλαίσια του Γ.Κ.Λ. 20 από την αρμόδια επιτροπή εξακολουθούν να ισχύουν. Μετά τη χορήγηση της έγκρισης η λειτουργία της δραστηριότητας διέπεται από τις διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου», καταλήγει το υπόμνημα του Συνδέσμου.