Οι επτά παράγοντες που θα μοιράσουν τη φετινή τουριστική πίτα

“Παγίδα” οι τρεις υγειονομικές κατηγορίες που έθεσε η κυβέρνηση – Ποιοι θα καθορίσουν τους τουριστικούς προορισμούς που θα «επιβιώσουν» ή θα «καταδικαστούν»

Θεωρητικά από τη Δευτέρα 18 Μαΐου οι εργαζόμενοι στον χώρο του τουρισμού μπορούν να μεταβαίνουν ελεύθερα στα ελληνικά νησιά, καθώς τότε έληξαν τα περιοριστικά μέτρα. Στην πράξη όμως δεν είναι τα μέτρα αυτά και η άρση τους που θα τους επιτρέψουν ή θα τους απαγορεύσουν να αναχωρήσουν, αλλά ένα πολυπαραγοντικό -και μάλιστα όχι αμιγώς εθνικό- πλέγμα φορέων, θεσμών, οργανισμών, κανόνων και συμφερόντων.

Κόκκινοι, κίτρινοι και πράσινοι προορισμοί

Κάποιοι παράγοντες που θα αξιολογήσουν και θα κρίνουν ποιοι τουριστικοί προορισμοί θα μπορέσουν να λειτουργήσουν την «κουτσουρεμένη» φετινή σεζόν και ποιοι θα αντιμετωπίσουν μεγάλο πρόβλημα, τουλάχιστον για φέτος, είναι θεσμικοί.

Η κυβέρνηση αποφάσισε να κατηγοριοποιήσει σε τρεις βαθμίδες τα νησιά, και γενικότερα τους παραθεριστικούς και τουριστικούς προορισμούς, αναλόγως επικινδυνότητος επί τη βάσει του υγειονομικού τους προφίλ. Κατά πόσο δηλαδή θα μπορούν να αντεπεξέλθουν με τις υπάρχουσες υποδομές σε τυχόν εμφάνιση κρουσμάτων Covid-19.

Παρότι ήταν το υπουργείο Τουρισμού εκείνο που έκανε γνωστή την πρόθεση κατηγοριοποίησης, φρόντισε να πετάξει το μπαλάκι στο υπουργείο Υγείας μετά τις αντιδράσεις που προκάλεσε η δημοσιοποίηση των σχεδίων διαχωρισμού σε τρεις ζώνες με υγειονομικά κριτήρια.

«Η μόνη κατηγοριοποίηση που θα μπορούσαν να κάνουν το υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΔΥ περιορίζεται στην καταγραφή των δυνατοτήτων των δομών Υγείας για τη διαχείριση και αντιμετώπιση κρουσμάτων Covid-19, σε κάθε Περιφέρεια, αλλά και σε κάθε νησί που αποτελεί τουριστικό προορισμό, και με βάση αυτή την καταγραφή να διαμορφωθούν τα επιχειρησιακά σχέδια, αλλά και να ενισχυθούν οι δομές υγείας» ανέφερε σχετικά ο υφυπουργός Τουρισμού Μάνος Κόνσολας.

Πρακτικά η κατηγοριοποίηση θα σημαίνει οικονομικό μαρασμό για τα περισσότερα μικρά νησιά της χώρας, αφού τα περιορίζει σε οιονεί τουριστική καραντίνα. Αυτό θα πλήξει μεταξύ των άλλων και τα ακριτικά νησιά, και μάλιστα σε μια περίοδο παρατεταμένης όξυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων εκ μέρους της Άγκυρας, αλλά και φόβων για μαζικότερες ροές μεταναστών από τα τουρκικά παράλια, καθώς αύριο εισερχόμαστε στον πρώτο μήνα του καλοκαιριού.

Αντί όμως η κυβέρνηση να τα θωρακίσει και να τα καταστήσει ελκυστικότερους προορισμούς βελτιώνοντας και εμπλουτίζοντας τις υγειονομικές τους υποδομές, τα δυσφημεί κατατάσσοντάς τα σε δεύτερης και τρίτης κατηγορίας.

Τα τσάρτερ

Δεύτερος παράγοντας καθορισμού επιλέξιμων προορισμών είναι η σύνδεση των περιφερειακών αεροδρομίων με αυτό των Σπάτων. Μπορεί πτήσεις εξωτερικού να υποδέχεται μόνο το αεροδρόμιο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης από τις 15 Ιουνίου, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα τσάρτερ θα απελευθερωθούν αυτομάτως για τα υπόλοιπα αεροδρόμια που θα λειτουργήσουν από την 1η Ιουλίου. Επιπλέον, πολλές χώρες απαγορεύουν πτήσεις σε περιφερειακά αεροδρόμια έως τον Ιούλιο, χωρίς να αποκλείεται η παράταση. Έως τότε το ποια νησιά θα έχουν φέτος κίνηση εξαρτάται και από το πρόγραμμα πτήσεων εσωτερικού.

Βέβαια υπάρχουν και χώρες με τις οποίες έχει συμφωνηθεί η δυνατότητα αποστολής πτήσεως τσάρτερ, όπως είναι για παράδειγμα η Γερμανία. Το ερώτημα όμως είναι ποιοι άλλοι προορισμοί, εκτός από αυτούς που θεωρούνται βέβαιοι (π.χ. Θεσσαλονίκη), θα υποδεχτούν φέτος ναυλωμένες πτήσεις, οι οποίες, σημειωτέον, αποτελούν δέλεαρ για τους τουρίστες λόγω οικονομικών εισιτηρίων.

Ο ρόλος των ηλικιών

Τρίτος παράγοντας είναι ο λεγόμενος «ηλικιακός». Ορισμένοι παραθεριστικοί προορισμοί προσελκύουν κυρίως νεανικό κοινό λόγω νυχτερινής ζωής, τιμών και παράδοσης χρόνων. Νησιά με έντονο nightlife, υποδομές για θαλάσσια σπορ, όπως windsurfing, water ski και kite surfing, με οργανωμένο camping, μεγάλα open air clubs, ευκαιρίες για ορειβασία ή ποδηλασία, με πληθώρα από μπαρ και άλλους πόλους έλξης της νεολαίας έχουν την ευκαιρία να «διασώσουν» φέτος κίνηση και τζίρο.

Αντίθετα, πρόβλημα θα έχουν νησιά απευθυνόμενα κυρίως σε μεγαλύτερες ηλικίες, π.χ. ρίχνοντας βάρος σε προσκυνηματικό ή ιαματικό τουρισμό, να προσελκύσουν το δικό τους κοινό, δεδομένου ότι όσο πιο «παρθένος» είναι ένας οργανισμός τόσο μειώνεται το ρίσκο που αναλαμβάνει, ενώ όσο πιο «ταλαιπωρημένος» είναι τόσο περισσότερο εκτίθεται ως ευπαθής ομάδα στους κινδύνους που κρύβει ο κορωνοϊός.

Χώρες υψηλού και χαμηλού κινδύνου

Τέταρτος παράγοντας είναι σε ποιες εθνικές αγορές απευθύνεται κατά κύριο λόγο κάθε προορισμός. Άλλοι έχουν ταυτίσει το όνομα τους με Ιταλούς, Βέλγους ή Γάλλους τουρίστες και άλλοι με Βούλγαρους, Αυστριακούς, Ρουμάνους και Ισραηλινούς, από χώρες δηλαδή που έχουν πληγεί λιγότερο.

Από θεσμικής πλευράς, στη «μαύρη λίστα» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφαλείας της Αεροπορίας έχουν ενταχθεί τα αεροδρόμια υψηλού κινδύνου 34 χωρών ευρείας εξάπλωσης του Covid-19. Αυτές είναι: Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Βραζιλία, Καναδάς, Χιλή, Κολομβία, Δομινικανή Δημοκρατία, Εκουαδόρ, Ινδία, Ινδονησία, Ιαπωνία, Ιράν, Κουβέιτ, Περού, Κατάρ, Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Σιγκαπούρη, Τουρκία, Ουκρανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Λευκορωσία, Μεξικό, Μπανγκλαντές, Πακιστάν, και ΗΠΑ.

Οδική διασύνδεση

Πέμπτο παράγοντα συνιστούν οι προορισμοί εκείνοι που είναι προσεγγίσιμοι οδικώς, κυρίως από επισκέπτες χωρών με μικρότερο πρόβλημα κρουσμάτων (όπως είναι λόγου χάριν το Λιτόχωρο, η Χαλκιδική κ.λπ., που περιμένουν τουρίστες από τις γειτονικές βαλκανικές χώρες). Αυτά τα θέρετρα διαθέτουν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι προορισμών προσεγγίσιμων μόνο αεροπορικώς ή ακτοπλοϊκώς.

Ο ρόλος των tour operators

Σημαντικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσει ένας έκτος παράγοντας, οι εταιρείες ταξιδιών, αναψυχής και τουρισμού.

Για παράδειγμα ένας κολοσσός των tour operators, όπως είναι η TUI, η οποία διαθέτει -κατά βάση μέσω της Atlantica- δεκάδες μονάδες και χιλιάδες δωμάτια που την κατατάσσουν στην τρίτη θέση από πλευράς παρουσίας ξενοδοχειακών ομίλων στη χώρα μας (μέσω συνεργασιών, franchise, κ.λπ.), είναι σε θέση να κατευθύνει μεγάλο μέρος των εισροών τουριστών σε προορισμούς επιλεγμένους. Με ένα από τα κριτήρια, αυτό που θα μειώνει το ρίσκο να εκθέσει το brand name του ομίλου, όπως άλλωστε προβλέπεται να πράξουν και μικρότεροι «παίκτες» στον χώρο, ακόμη και αν δεν διαθέτουν στο χαρτοφυλάκιό τους ξενοδοχεία στην Ελλάδα.

Το αβαντάζ του city break

Έβδομος παράγοντας είναι και οι city break προορισμοί. Ως city break νοούνται οι πόλεις που μπορούν να αποτελέσουν σύντομης διάρκειας τουριστικό προορισμό.

Το city break θα μπορούσε να περισώσει ένα τμήμα του εισαγόμενου τουρισμού εάν για παράδειγμα η Αθήνα διέθετε υποδομές, συγκοινωνίες, ποδηλατοδρόμους, πεζόδρομους, αντιηχορρυπαντική κουλτούρα, εκθέσεις, εκδηλώσεις, καθαριότητα, «έξυπνες» photo opportunities, χώρους περιπάτου και άλλα δελέατα για τους επισκέπτες που θα ήθελαν να μάθουν για την Αθήνα κάτι περισσότερο από Ακρόπολη, Πλάκα, μουσακά, ούζο και συρτάκι.

ΠΗΓΗ ΑΥΓΗ