Οι τελευταίες εξελίξεις σχετικά με την “κοινωνική συμφωνία” ανάμεσα στην ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας και τους κοινωνικούς εταίρους συνιστούν αναμφίβολα μια θετική κατεύθυνση για την ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, κάτι που υπό προϋποθέσεις μπορεί να οδηγήσει και σε αυξήσεις αποδοχών. Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών έχει διαχρονικά ταχθεί υπέρ των συλλογικών συμβάσεων, θεωρώντας ότι αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη διασφάλιση της εργασιακής ειρήνης και της σταθερότητας που χρειάζονται τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι εργαζόμενοι. Ένα σταθερό και δίκαιο εργασιακό πλαίσιο δεν ωφελεί μόνο την εργασία, αλλά και την ίδια την επιχειρηματικότητα, που λειτουργεί καλύτερα όταν επικρατεί κλίμα εμπιστοσύνης και προβλεψιμότητας.
Παρά τη θετική διάσταση της συμφωνίας, οφείλω να υπογραμμίσω ότι βρισκόμαστε μόλις στο πρώτο βήμα. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι πρόκειται για μια πρώτη επιστροφή σε συνθήκες που θυμίζουν τις προμνημονιακές εποχές, όταν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είχαν πιο κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση των όρων εργασίας. Ωστόσο, για να αποκτήσουν πραγματικό και ουσιαστικό περιεχόμενο οι πρόσφατες ανακοινώσεις, απαιτούνται πρόσθετες ενέργειες και σαφείς θεσμικές παρεμβάσεις.
Κομβικό ζήτημα παραμένει η υπογραφή νέας Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, η οποία θα δώσει συνοχή στο σύστημα, θα καλύψει κενά και θα ενισχύσει την προοπτική ουσιαστικής προστασίας της εργασίας χωρίς να υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Επιπλέον, υπάρχουν κάποια ζητήματα στη συμφωνία που χρειάζονται περισσότερη επεξεργασία και σαφήνεια, όπως ο τρόπος επεκτασιμότητας, η επίλυση διαφορών και η ισορροπία ανάμεσα στη διασφάλιση δικαιωμάτων και στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.
Σε τόσο κρίσιμα θέματα, ο διάλογος ανάμεσα στους εργοδότες και τους εργαζόμενους είναι απολύτως απαραίτητος. Μόνο μέσα από συγκροτημένες, ανοιχτές και ειλικρινείς συζητήσεις μπορούμε να φτάσουμε σε λύσεις που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες της οικονομίας, θα προστατεύουν τους εργαζόμενους και ταυτόχρονα θα επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να σταθούν ανταγωνιστικά στο σημερινό περιβάλλον.
Με άλλα λόγια, ναι μεν η πρωτοβουλία είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν αρκεί. Χρειάζονται συνέπεια, συνέχεια και ουσιαστικές κινήσεις που θα διασφαλίσουν ότι αυτή η συμφωνία θα αποτελέσει τη βάση για μια πραγματικά λειτουργική και δίκαιη εργασιακή πραγματικότητα.
Ο Πρόεδρος του Ε.Ε.Α.
Επίτιμος Διδάκτορας ΠΑ.ΠΕΙ. & Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Γιάννης Χατζηθεοδοσίου
