ΑΠΑΝΤΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ

Αξιότιμε Κύριε Πρόεδρε,

Διάβασα με μεγάλη προσοχή την υπ’αριθμ. 3868/15.10.2024 επιστολή σας. Λόγω της θεσμικής σας θέσης, του σημαντικού έργου που επιτελείτε, αλλά και της επιλογής σας να δώσετε στη δημοσιότητα την εν λόγω επιστολή, είμαι υποχρεωμένος να απαντήσω στα σημεία που αναφέρετε σε αυτήν.

Σημείο 1^ο: Η ψήφιση του ν.5143/2024 και η έναρξη ισχύος του, όχι μόνο δεν επέφερε αυξήσεις στα δημοτικά τέλη, όπως εσφαλμένα αναφέρετε, αντιθέτως με τα άρθρα 25 και 26 εισάγει τη δυνατότητα ρύθμισης πάσης φύσης οφειλών φυσικών και νομικών προσώπων έως 60 δόσεις σε Δήμους και Περιφέρειες, καθώς και την υπαγωγή, εφόσον οφειλέτης το επιλέξει, στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών. Επομένως, η σχετική σας αναφορά είναι ανακριβής.

Σημείο 2^ο: Η αύξηση του τέλους παρεπιδημούντων από 0,5% στο 0,75% εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια των δήμων της χώρας και γίνεται με στόχο την κάλυψη των αναγκών των δήμων για τις παροχές, ιδίως καθαριότητας, λόγω του αυξημένου πληθυσμού που πρέπει να εξυπηρετούν. Άλλωστε, ασφαλώς γνωρίζετε ότι το εν λόγω τέλος, έως και το 2009 ανέρχονταν σε ποσοστό 2%, με το κόστος της αποκομιδής να έχει αυξηθεί σημαντικά μέσα σε αυτά τα χρόνια.

Για να αναφέρουμε ενδεικτικά, ένα παράδειγμα, για ένα γεύμα στην εστίαση της τάξης των 100 ευρώ, το τέλος παραπιδημούντων, μπορεί να αυξηθεί σήμερα, εάν ο δήμος το αποφασίσει, από τα 50 λεπτά του ευρώ στα 75 λεπτά του ευρώ, δηλαδή μια αύξηση της τάξης των 25 λεπτών. Είναι κατανοητό ότι το επιπλέον ποσό που καλείται να πληρώσει ο καταναλωτής σε σχέση με την σημαντική αύξηση των παρεχόμενων υπηρεσιών από τον δήμο, παραμένει πολύ μικρό.

Μέχρι σήμερα, ουδεμία αύξηση του τέλους παρεπιδημούντων έχει αποφασιστεί από τους δήμους της χώρας, καθώς ο συγκεκριμένος νόμος δημοσιεύθηκε μόλις πριν 10 μέρες.

Σημείο 3^ο: Όπως ασφαλώς γνωρίζετε, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, απολαμβάνουν από το Σύνταγμα διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Επίσης, γνωρίζετε πολύ καλά ότι οι δαπάνες καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού καλύπτονται αποκλειστικά από τα δημοτικά τέλη, συνθήκη η οποία ισχύει διαχρονικά. Ως εκ τούτου, αυξήσεις που μπορούν να επιβάλλουν οι δήμοι εναπόκεινται στη διακριτή τους ευχέρεια και σύμφωνα με την κρίση τους, εκτιμώντας τις τοπικές συνθήκες και προφανώς φέρουν την ευθύνη για τις αποφάσεις που λαμβάνουν. Οφείλω, όμως, να επισημάνω ότι, ιδίως, τα σούπερ μάρκετ είναι από τις επιχειρήσεις που παράγουν τα περισσότερα απόβλητα, συμπεριλαμβανομένων μη ανακυκλώσιμων υλικών, για τα οποία οι δήμοι καταβάλλουν πολύ υψηλό τέλος ταφής.

Το Υπουργείο Εσωτερικών δεν μπορεί και δεν θα μπορούσε, ακριβώς λόγω της συνταγματικά κατοχυρωμένης αυτοτέλειας των ΟΤΑ, ούτε να «παροτρύνει», ούτε να «νουθετήσει» την τοπική αυτοδιοίκηση για τα δημοτικά τέλη που επιβάλλει και ιδίως για αυτά τα οποία έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα.

Η αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης που προτείνετε, αφενός ακολουθεί τη λογική της πληρωμής του κόστους διαχείρισης απορριμμάτων με χρήματα όλων των φορολογούμενων πολιτών και όχι αυτών που παράγουν απορρίμματα και, αφετέρου, έρχεται σε αντίθεση με την κατοχυρωμένη ανταποδοτικότητα των υπηρεσιών.

Είναι ακριβώς το ίδιο το επιχείρημα που χρησιμοποιείται συχνά στο δημόσιο λόγο και αφορά σε ανατιμήσεις των πρώτων υλών που οδηγούν αυτομάτως σε αυξήσεις των τελικών προϊόντων, ενώ αντίστοιχα οι παρατηρούμενες μειώσεις σπανίως απεικονίζονται ανάλογα.

Ειδικά για τη στήριξη της αυτοδιοίκησης, τα τελευταία χρόνια έχουν διατεθεί πόροι άνω των 6 δις ευρώ για τη δημιουργία υποδομών, την τοπική ανάπτυξη και την βελτίωση της ποιότητα ζωής των δημοτών. Οι δε Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι αυξήθηκαν από τα 1,828 δις ευρώ το 2019, στα 2,483 δις ευρώ το 2025, αύξηση κατά 655 εκατομμύρια ευρώ ή 35,8%.

Επιπροσθέτως, τα τελευταία 5 χρόνια η Κυβέρνηση έχει στηρίξει την επιχειρηματικότητα και με σημαντικές μειώσεις φόρων, αλλά και με άμεση οικονομική ενίσχυση, ιδίως, κατά τη περίοδο της πανδημίας. Παράλληλα, αναπτύσσονται είτε στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης είτε μέσω άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων, συμπεριλαμβανομένου του Αναπτυξιακού Νόμου, σειρά δράσεων για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Σας ευχαριστώ για την επικοινωνία.

Με εκτίμηση,

Ο  ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Θοδωρής Λιβάνιος