Τα στατιστικά του τουρισμού

Τη φετινή χρονιά που ο τουρισμός μας επανακάμπτει με ταχείς ρυθμούς και οι αφίξεις των τουριστών, μαζί με τα έσοδα ελπίζουμε, αυξάνουν, θα μας απασχολήσουν πιο πολύ οι αριθμοί και οι στατιστικές, ώστε να δούμε πόσο καλά θα τα έχουμε πάει στο τέλος της χρονιάς. Θα κάνω λοιπόν μια αναφορά στις στατιστικές του τουρισμού και σε τι εν τέλει μας βοηθούν τα αξιόπιστα τουριστικά δεδομένα.

Ο ρόλος των στατιστικών για τον τουρισμό και των οικονομικών πληροφοριών που σχετίζονται με τον τουρισμό είναι ανεκτίμητος. Κατά τη μέτρηση της σημασίας του τουρισμού μπορούν να αναπτυχθούν πιο αποτελεσματικές πολιτικές τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο για την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων για την τουριστική πολιτική και τις επιχειρήσεις.

Σε τι λοιπόν μας είναι χρήσιμα τα στατιστικά του τουρισμού;

Ως εργαλείο παρακολούθησης –

Ένας από τους λόγους για τους οποίους οι στατιστικές για τον τουρισμό είναι σημαντικές είναι ότι χρησιμεύουν ως εργαλείο παρακολούθησης μέσω του οποίου μπορούν να παρακολουθούνται οι αλλαγές στην τουριστική βιομηχανία σε μια χρονική περίοδο. Υπάρχουν ραγδαίες αλλαγές στον σημερινό ταχέως εξελισσόμενο κόσμο, χωρίς να αποκλείεται ο τουριστικός τομέας. Υπάρχει επομένως η ανάγκη παρακολούθησης αυτών των αλλαγών. Ένας από τους τρόπους για να γίνει αυτό είναι μέσω στατιστικών δεδομένων για τον τουρισμό.

Για τη διαπίστωση της αποτελεσματικότητας της τουριστικής πολιτικής –

Ένα άλλο σημαντικό θέμα σχετικά με τις στατιστικές τουρισμού είναι ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να καθοριστεί εάν μια πολιτική είναι αποτελεσματική ή όχι. Για να μπορέσει μια χώρα να αποκομίσει τα μέγιστα οφέλη από τον τουρισμό, πρέπει να αναπτύξει ορισμένες πολιτικές και να θέσει στόχους. Προκειμένου να ελεγχθεί εάν οι πολιτικές λειτουργούν και εάν οι στόχοι που έχουν τεθεί επιτυγχάνονται ή όχι, υπάρχει βεβαίως η ανάγκη για στατιστικές για τον τουρισμό.

Για το σχεδιασμό στρατηγικών μάρκετινγκ –

Τα στατιστικά στοιχεία για τον τουρισμό είναι σημαντικά για τους επιχειρηματίες επειδή τους βοηθούν να ανταγωνιστούν τους συναδέλφους τους στον κλάδο. Ο τουρισμός είναι  μια παγκόσμια επιχείρηση πολλών εκατομμυρίων και υπάρχουν αρκετοί παίκτες που ανταγωνίζονται για ένα μερίδιο της αγοράς. Οι στατιστικές για τον τουρισμό μπορούν να τους βοηθήσουν να σχεδιάσουν στρατηγικές που θα τους βοηθήσουν να προωθήσουν καλύτερα τα προϊόντα τους, καθώς αυξάνουν σταδιακά το μερίδιό τους στην αγορά.

Για την αξιολόγηση των αποφάσεων της διοίκησης –

Οι στατιστικές τουρισμού βοηθούν επίσης ένα διαχειριστικό όργανο να είναι σε θέση να εξακριβώσει εάν μια απόφαση που ελήφθη πετυχαίνει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Η διοίκηση θέτει στόχους που πρέπει να επιτευχθούν μέχρι το τέλος μιας περιόδου και  πρέπει να αξιολογεί την επιτυχία ή όχι της απόφασης που λαμβάνεται με αυτόν τον τρόπο. Για τις εταιρείες του τουριστικού τομέα, τα στατιστικά στοιχεία για τον τουρισμό μπορούν να βοηθήσουν να γίνει αυτός ο προσδιορισμός.

Για τη διαμόρφωση εθνικής τουριστικής πολιτικής –

Οι στατιστικές για τον τουρισμό μπορούν να παρέχουν πολλές πληροφορίες για να καθοδηγήσουν τη διαμόρφωση των εθνικών πολιτικών για τον τουρισμό. Για παράδειγμα, οι στατιστικές τουρισμού μπορούν να καθορίσουν τα δημογραφικά στοιχεία για τον εσωτερικό τουρισμό, τον αριθμό των τουριστών που έρχονται ή φεύγουν από μια χώρα. Μπορεί επίσης να δημιουργήσει προφίλ επισκεπτών, ιδιαίτερα ξένων τουριστών, μέρη που επισκέπτονται, είδη καταλυμάτων στα οποία διαμένουν και τα πρότυπα δαπανών τους. Όλες αυτές οι πληροφορίες μπορούν να χρησιμεύσουν σημαντικά στη διαμόρφωση της τουριστικής πολιτικής, στο σχεδιασμό νέων τουριστικών προϊόντων, στην προβολή των προορισμών, στις τουριστικές επενδύσεις.

Η σημασία της βελτίωσης της αξιοπιστίας, της προσβασιμότητας και της διαφάνειας των στατιστικών ως σημαντικού εργαλείου για την καθοδήγηση της οικονομικής ανάπτυξης αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο στα διεθνή φόρουμ.

Μεταξύ των προτεραιοτήτων που τίθενται είναι η ανάγκη διασφάλισης της ανάπτυξης ενός συστήματος τομεακών δεδομένων πλήρως ενσωματωμένου και συγχρονισμένου με εθνικές και περιφερειακές στατιστικές στρατηγικές και για την ανάπτυξη προγραμμάτων για την αύξηση των γνώσεων και των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την αποτελεσματική χρήση των στατιστικών για σχεδιασμό, ανάλυση, παρακολούθηση και αξιολόγηση.

Η παροχή και η μέτρηση τουριστικών δεδομένων καλής ποιότητας απαιτεί ενεργή συμμετοχή και συντονισμό μεταξύ των βασικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Τουρισμού, της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας και άλλων φορέων που μπορούν να παρέχουν δεδομένα ή να συμμετέχουν στη συλλογή τους, όπως η Τράπεζα της Ελλάδος, οι επιχειρηματικές ενώσεις, κλπ.

Τα ισχυρά τουριστικά δεδομένα είναι θεμελιώδης απαίτηση για όλες τις πτυχές του τουριστικού σχεδιασμού. Προκειμένου να έχουμε ένα μέτρο της ανταγωνιστικής θέσης μιας χώρας, είναι απαραίτητο να μπορούμε να παρακολουθούμε, για παράδειγμα, την αύξηση ή τη μείωση των αφίξεων επισκεπτών, τις δαπάνες τους, τους κύριους σκοπούς που έχουν οι επισκέπτες για να επισκέπτονται τη χώρα, τον αριθμό των εγκαταστάσεων εστίασης για τους επισκέπτες, το παγκόσμιο μερίδιο αγοράς και την απόδοση σε σχέση με διαφορετικές αγορές προέλευσης.

Τα βασικά δεδομένα ειδικά για τον τουριστικό τομέα σχετίζονται με τις ροές επισκεπτών, τις δαπάνες και τη δομή του κλάδου. Απαιτείται τακτική και συνεπής συλλογή δεδομένων για διεθνείς επισκέπτες (κυρίως εισερχόμενους, αλλά και εξερχόμενους) και εγχώριους επισκέπτες (τόσο για επισκέπτες αυθημερόν, όσο και με διανυκτέρευση). Αυτές οι πληροφορίες μπορούν να συλλεχθούν μέσω ερευνών σε σημεία εισόδου (βλ. Έρευνα Συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος), καταλύματα ή άλλες τοποθεσίες, καθώς και μέσω ερευνών νοικοκυριών σχετικά με τη δραστηριότητα και τις δαπάνες των επισκεπτών ή τα μητρώα επιχειρήσεων.

Τα βασικά δεδομένα από την πλευρά της προσφοράς (δηλαδή τις επιχειρήσεις) περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τον αριθμό και το μέγεθος των τουριστικών επιχειρήσεων, τις εμπορικές τους δραστηριότητες και τα επίπεδα απασχόλησης και αμοιβής. Όπου είναι δυνατόν, τα δεδομένα θα πρέπει να αναζητούν τη μέτρηση τόσο από επίσημες πηγές, αλλά και από άλλες που μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά.

Είναι λοιπόν οι στατιστικές πληροφορίες για τις πολλαπλές πτυχές του τουρισμού ζωτικής σημασίας για την προώθηση της γνώσης του τομέα, την παρακολούθηση της προόδου, την προώθηση της διαχείρισης με επίκεντρο τα αποτελέσματα και την ανάδειξη στρατηγικών θεμάτων για αποφάσεις πολιτικής.

Βέβαια, επειδή στον τουρισμό οι αριθμοί (τα στατιστικά δεδομένα) λένε σχεδόν πάντα την αλήθεια, σ’ αυτούς άλλωστε βασίζεται η όποια συζήτηση για την επιτυχημένη ή μη πορεία του τουρισμού, δεν πρέπει να ξεχνάμε να συνεκτιμούμε και την ποιοτική διάσταση των στοιχείων αυτών, τόσο από την πλευρά της ζήτησης, όσο και της προσφοράς, στοχεύοντας σε τουρίστες υψηλότερων εισοδημάτων, αλλά και με επιχειρήσεις που προσφέρουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες.