Στην ηλεκτρονική εφημερίδα “itn Ελληνικός Τουρισμός” που κυκλοφόρησε την Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2022, γράφει ο Δημήτρης Τριανταφυλλίδης για το πως ο σύγχρονος πόλεμος αλλάζει.
Συνηθισμένοι στην διαχείριση των κλασσικών γεωπολιτικών κίνδυνων, έτοιμοι να στείλουμε στρατιώτες, να αρχίσουμε πόλεμο … ξεχάσαμε ότι οι σημερινοί μοντέρνοι πόλεμοι αλλάξαν ή αλλάζουν πρόσωπο. Η πραγματική φύση του σύγχρονου μάρκετινγκ δεν είναι μόνο η καλύτερη εξυπηρέτηση του πελάτη, αλλά και η παρεμπόδιση του ανταγωνισμού με την εφαρμογή μιας στρατιωτικής στρατηγικής
Ποιος το περίμενε, ποιος το είχε φανταστεί η το είχε προβλέψει; Συνηθισμένοι στην διαχείριση των κλασσικών γεωπολιτικών κίνδυνων, έτοιμοι να στείλουμε στρατιώτες, να αρχίσουμε πόλεμο … ξεχάσαμε ότι οι σημερινοί μοντέρνοι πόλεμοι αλλάξαν ή αλλάζουν πρόσωπο.
Οι διεθνείς στρατιωτικοί υπεύθυνοι και σπεσιαλίστες γνωρίζουν και συχνά υπενθύμισαν ότι οι σημερινοί βασικότεροι εξωτερικοί εχθροί των μοντέρνων πολιτισμένων κρατών είναι:
- η χρησιμοποίηση ιών και χημικών ουσιών
- η εξουδετέρωση των επικοινωνιών ενός κράτους
- οι επιθέσεις στα δίκτυα ενέργειας
Η απροσδόκητη εμφάνιση του covid και οι αβέβαιες συνέπειές του μας θυμίζουν τέσσερα πράγματα που θα έπρεπε να γνωρίζουμε, ή που γνωρίζαμε αλλά αγνοούσαμε.
Το απρόβλεπτο του μέλλοντος
Θυμηθείτε ότι ήταν πριν από τρία χρόνια οι εμπειρογνώμονες μας δίνανε τις προβλέψεις τους για το 2020. Κάθε χρόνο είναι το ίδιο πράγμα. Η οικονομία, η κοινωνία, το ΑΕΠ, το χρέος… Μέσα στο έτος έρχεται πάντα κάποιο γεγονός που διαψεύδει όλες τις προβλέψεις. Αυτό που ανακοινώθηκε δεν συνέβη και αυτό που συνέβη δεν ανακοινώθηκε. Το γνωρίζουμε αυτό, αλλά συνεχίζουμε να παράγουμε προβλέψεις και να τις πιστεύουμε ενεργώντας βάσει αυτών. Όσο συνεχίζουμε να παίρνουμε τις αποφάσεις μας σε ένα προγνωστικό πρότυπο, θα παραμείνουμε εύθραυστοι, πράγμα που συμβαίνει συχνά, και αυτές οι αποφάσεις να έχουν καταστροφικές συνέπειες για εμάς.
Και σε αυτό το σημείο οι μελέτες και άλλες ακαδημαϊκές αναλύσεις είναι περιορισμένες επειδή δεν είναι σε θέση να συμπεριλάβουν το απρόβλεπτο και δεν είναι τίποτα άλλο παρά στιγμιαίες φωτογραφίες. Και όπως λέμε «στο χαρτί όλα λειτουργούν» ή «είναι καλό να ζεις με θεωρίες, ο κόσμος είναι πάντα καλύτερος».
Η μη γραμμικότητα της εξέλιξης του κόσμου
Οι επιδημίες όπως και οι πόλεμοι δεν είναι κάτι νέο, ήταν πάντα μέρος της ανθρώπινης ζωής. Η πανούκλα σκότωσε περίπου το ένα τρίτο του ευρωπαϊκού πληθυσμού τον 14ο αιώνα, και η ισπανική γρίπη πάνω από πενήντα εκατομμύρια άνθρωποι το 1918-1919.
Γενικότερα, οι μεγάλες αλλαγές στο περιβάλλον μας συμβαίνουν κατά τη διάρκεια ξαφνικών αλμάτων, όχι σε συνεχώς. Ο κόσμος εξελίσσεται λίγο για αρκετό καιρό, τότε ξαφνικά συμβαίνει κάτι που επιφέρει μια βαθιά αλλαγή.
Ο covid, όπως η κρίση του 2008, η Αραβική Άνοιξη, ο πόλεμος στη Συρία και το Brexit είναι τυπικά παραδείγματα «ξαφνικών αλμάτων» μεταξύ πολλών άλλων. Όσο μεγαλύτερη είναι η φάση της εξέλιξης, τόσο περισσότερο έχουμε συνηθίσει σε μια αδύναμη αλλαγή, και η πιο απότομη αλλαγή μπορεί να μας εκπλήξει και να έχει συνέπειες. Έχουμε καταλήξει να πιστεύουμε ότι η κατάσταση του κόσμου που γνωρίζουμε ότι θα διαρκέσει για πάντα αλλά πάντα έρχεται κάποια αλλαγή που βάζει τέλος σε αυτήν την ουτοπική γραμμικότητα.
Οι εκπλήξεις είναι κοινωνικά κατασκευασμένες
Ένα «ξαφνικό άλμα» ορίζεται ως ένα συμβάν χαμηλής πιθανότητας, αλλά μεγάλης επίπτωσης. Εάν αυτά τα γεγονότα κρίνονται χαμηλής πιθανότητας όταν αξιολογούνται, είναι επειδή το μοντέλο που χτίζουμε της πραγματικότητας μας φέρνει σε αυτό το συμπέρασμα. Ένα «ξαφνικό άλμα» δεν είναι ποτέ μια έκπληξη από μόνη της, είναι μια έκπληξη μόνο και μόνο επειδή το μοντέλο μας αποδίδει μια χαμηλή πιθανότητα για το γεγονός που εξετάζεται (υποθέτοντας ότι θεωρείται).
Με άλλα λόγια, χτίζουμε τις εκπλήξεις μας από τα νοητικά μας μοντέλα, τα οποία θα μας κάνουν πολύ αποτελεσματικούς σε ορισμένους τομείς, και εντελώς τυφλούς σε άλλους. Δεδομένου ότι αυτά τα νοητικά μοντέλα είναι τα δομικά στοιχεία της ταυτότητάς μας, αυτό που μας εκπλήσσει εξαρτάται από το ποιοι είμαστε.
Παρά τη διαδοχή των μαζικών εκπλήξεων όλων των ειδών που έχουμε βιώσει τουλάχιστον τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, εξακολουθούμε να εκπαιδεύουμε τους μελλοντικούς ηγέτες μας σε ένα προγνωστικό πρότυπο γύρω από την έννοια του υπολογίσιμου κινδύνου, ενώ όλα όσα έχουν σημασία δεν είναι ούτε προβλέψιμα ούτε υπολογίσιμα. Υπάρχει κάτι μάταιο σχετικά με το δίδαγμα ότι δεν αντλήθηκαν διδάγματα από τις μαζικές αποτυχίες του παρελθόντος.
Οι επιπτώσεις αυτής της ασυνέπειας είναι σημαντικές. Σε έναν κόσμο σαν τον δικό μας, είναι σημαντικό οι υπεύθυνοι για τη λήψη αποφάσεων, σε κάθε τομέα, να αποκτήσουν μια πραγματική κουλτούρα αβεβαιότητας τόσο εν αναμονή όσο και στη διαχείριση νέων γεγονότων.
Έχουμε καταλήξει να πιστεύουμε ότι η κατάσταση του κόσμου που γνωρίζουμε ότι θα διαρκέσει για πάντα αλλά πάντα έρχεται κάποια αλλαγή που βάζει τέλος σε αυτήν την ουτοπική γραμμικότητα
Είμαστε σε πόλεμο σε καθημερινή βάση
«War marketing: amateurs talk about tactics; pros talk about logistics». «Ο πόλεμος είναι θέμα εμπορικού ανταγωνισμού, ο οποίος αποτελεί επίσης σύγκρουση ανθρώπινων δραστηριοτήτων και συμφερόντων», Karl von Clausewitz.
Το καλύτερο βιβλίο μάρκετινγκ δεν γράφτηκε από έναν καθηγητή του Χάρβαρντ, ούτε από ένα στέλεχος της General Motors ή ακόμη και του Procter και Gamble.
Κατά τη γνώμη μου, ο συγγραφέας του καλύτερου βιβλίου μάρκετινγκ ήταν ένας συνταξιούχος στρατηγός που ονομάζεται Karl von Clausewitz. Η πραγματεία του, «Πόλεμος» (1832), περιγράφει τις στρατηγικές αρχές που προεδρεύουν της διεξαγωγής όλων των νικηφόρων πολέμων.
Η πραγματική φύση του σύγχρονου μάρκετινγκ δεν είναι μόνο η καλύτερη εξυπηρέτηση του πελάτη, αλλά και η παρεμπόδιση του ανταγωνισμού με την εφαρμογή μιας στρατιωτικής στρατηγικής.
Το μάρκετινγκ είναι επομένως ένας πόλεμος στον οποίο ο ανταγωνιστής είναι ο εχθρός και ο πελάτης, το βουνό που πρέπει να κατακτήσουμε.
Τι είδους πόλεμο θα κάνουμε;
- Ο αμυντικός πόλεμος που είναι για τον ηγέτη;
- Ο επιθετικός πόλεμος που διεξάγουν οι εταιρείες νούμερο δύο και τρία;
- Ο πόλεμος με επίθεση στα πλευρά, μακράν η πιο δημιουργική μορφή, για τις ενδιάμεσες εταιρείες;
- Ανταρτοπόλεμος για μικρές επιχειρήσεις;
Φυσικά, αυτό ισχύει και για τον τουρισμό.
Είτε είμαστε μια χώρα, ένας τουριστικός προορισμός, μια πόλη ή ένα ξενοδοχείο πρέπει να επιλέξουμε τον πόλεμο που πρόκειται να διεξάγουμε και εναντίον ποιου.
Μια κακή επιλογή θα μας οδηγήσει σε μια αδιαμφισβήτητη απώλεια που θα πάρει πολύ χρόνο για να ξαναχτίσουμε τους προορισμούς μας.
Η υγειονομική και οικονομική κρίση που περνάμε μας αναγκάζει να βγούμε από τις συνήθειες μας και τις παραδοσιακές εκστρατείες πρόσληψης πελατών μας. Δεν είμαστε μόνοι και οι μεγάλοι παίκτες, ο μεγάλος ανταγωνισμός γύρω μας, δεν θα μας αφήσει καμία πιθανότητα επιβίωσης.
Τέλος στις εικόνες από αμμώδεις παραλίες, ηλιοβασιλέματα και άλλες καρτ ποστάλ.
Τέλος στις γλυκές φράσεις και στα εσωστρεφή συνθήματα.
Τέλος στις υποσχέσεις που δεν μπορούμε να τηρήσουμε.
Ο συγχρονισμός είναι απαραίτητος, όπως και η επιλογή όπλων και στόχων: έχουμε κάνει τις στρατηγικές μας επιλογές σαν κράτος, προορισμός ή επαγγελματίας;
Ποιος είναι ο εχθρός/ανταγωνιστής της Ελλάδας, πώς και με τι θα τον πολεμήσουμε;
Όσο περισσότερο καθυστερούμε να καταλάβουμε αυτήν την κατάσταση, να σχεδιάζουμε με το απρόβλεπτο, να πάμε σε πόλεμο μάρκετινγκ, τόσο πιο αδύναμοι θα είμαστε επειδή τα άλλα κράτη και οι άλλοι προορισμοί θα είναι έτοιμοι πριν από εμάς για να κατακτήσουν τις καλύτερες θέσεις.
