Αύγουστος του 2014. Το Καλό Λιβάδι της Μυκόνου έχει κατακλυστεί από εκατοντάδες επισκέπτες που απολαμβάνουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Μικροί και μεγάλοι επιδίδονται σε θαλάσσιες δραστηριότητες αναψυχής. Ανάμεσά τους ο 10χρονος Μιχαήλ Πασχαλάκης που μαζί με την παρέα του περιμένουν στην ουρά για να διασκεδάσουν μέσα στη θάλασσα.
Η εξέλιξη όμως ήταν αναπάντεχη. Ο μικρός Μιχαήλ πέφτει από το tube (“θαλάσσια μπανάνα”) χτυπάει στην προπέλα του ταχυπλόου που το τραβούσε και τραυματίζεται θανάσιμα. Έναν χρόνο μετά, το τραγικό αυτό γεγονός στάθηκε αφορμή για την έναρξη του Safe Water Sports μίας πρωτοβουλίας, που σκοπό έχει να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία πάνω σε θέματα που σχετίζονται με τις δραστηριότητες (αθλητικές και ψυχαγωγικές) στο νερό, με ιδιαίτερη έμφαση στην ασφάλεια και την πρόληψη των ατυχημάτων. Ο πρόεδρος και εμπνευστής του κοινωνικού, μη κερδοσκοπικού οργανισμού, Παναγιώτης Πασχαλάκης (πατέρας του Μιχαήλ) μίλησε στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων για τους στόχους της πρωτοβουλίας, αλλά και τις προτάσεις που κατέθεσε στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, έπειτα από τη συνάντηση που είχαν πριν λίγες ημέρες.
«Βασικός στόχος του οργανισμού μας είναι η ενίσχυση της ασφάλειας στο νερό, στη θάλασσα και στις θαλάσσιες δραστηριότητες αναψυχής μέσω της συνεργασίας με τον ιδιωτικό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα καθώς και φυσικά η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση της κοινωνίας», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Πασχαλάκης.
Στα τέσσερα χρόνια λειτουργίας του, το Safe Water Sports έχει αναπτύξει 4 βασικούς άξονες δραστηριοποίησης. Συνεργάζεται με το υπουργείο Ναυτιλίας και το Λιμενικό Σώμα ενισχύοντας το έργο της πολιτείας για την αποτελεσματικότερη υλοποίηση του. Όπως αναφέρει ο κ. Πασχαλάκης, ο οργανισμός έχει δωρίσει στο Λιμενικό Σώμα, ένα μεγάλο πληροφοριακό σύστημα «το οποίο ουσιαστικά έβαλε μία μεγάλη τάξη στη χώρα, στο κομμάτι της αδειοδότησης όλων των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων που ασχολούνται με τη θάλασσα, όπως οι ναυαγοσώστες που είναι κάθε χρόνο στις παραλίες, οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με τα θαλάσσια σπορ ή τις καταδύσεις, συμβάλλοντας παράλληλα και σε όλο το κομμάτι το ελεγκτικό που είναι πολύ σημαντικό».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Safe Water Sports, όταν ξεκίνησε η πρωτοβουλία, κάτω από το 50% των ναυαγοσωστών έμπαιναν σε παραλίες ακόμα και μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, ενώ πάνω από το 80% των επιχειρήσεων τελείωνε το καλοκαίρι και δεν είχαν βγάλει ούτε μία άδεια. Σήμερα το ποσοστό των ναυαγοσωστών είναι κοντά στο 80-90% και περίπου 85% είναι οι επιχειρήσεις οι οποίες έχουν νόμιμη άδεια από την αρχή του καλοκαιριού. Οι έλεγχοι επίσης που γίνονταν σε όλη την Ελλάδα σε ετήσια βάση ήταν γύρω στις 2-3000. Πλέον οι έλεγχοι σε παραλίες, ναυαγοσώστες, σε επιχειρήσεις με θαλάσσια σπορ είναι πάνω από 15.000.
Ακόμη, ένας τομέας δραστηριοποίησης του Safe Water Sports είναι η δημιουργία μίας εφαρμογής στην οποία ο πολίτης μπορεί να βρει πληροφορίες για πάνω από 3.100 παραλίες που έχει χαρτογραφήσει ο οργανισμός στον ελληνικό χώρο. Το Safe Water Sports σε συνεργασία με το Λιμενικό Σώμα έχει προχωρήσει στην καταγραφή όλων των νόμιμων επιχειρήσεων που διαθέτουν άδεια και δραστηριοποιούνται στον χώρο της εκμίσθωσης θαλάσσιων σπορ και μέσων αναψυχής. ώστε όλοι να γνωρίζουν που μπορούν να κάνουν θαλάσσια σπορ με ασφάλεια.
Επιπλέον έχουν καταγραφεί όλες οι παραλίες που πρέπει υποχρεωτικά από τον νόμο να έχουν ναυαγοσώστη. Τα παραπάνω αναφέρονται στην εφαρμογή που είναι διαθέσιμη στα κινητά, αλλά και σε ιστοσελίδα που έχει δημιουργηθεί. Ακόμη ο οργανισμός έχει προχωρήσει στην εκπαίδευση και ενημέρωση των μαθητών στα σχολεία όλης της χώρας, με το εγκεκριμένο από το υπουργείο Παιδείας εκπαιδευτικό του πρόγραμμα.
Όπως τονίζει ο κ. Πασχαλάκης ένας ακόμη τομέας δραστηριοποίησης είναι η δημιουργία μαζί με την TUV Austria Hellas ενός προτύπου για την πιστοποίηση των επιχειρήσεων που κάνουν θαλάσσιες δραστηριότητες αναψυχής και θαλάσσια σπορ. «Είναι μία εθελοντική πρωτοβουλία. Μέχρι στιγμής έχουν πιστοποιηθεί γύρω στις 50 επιχειρήσεις και πιστεύουμε ότι αυτή η δράση, αν εξαπλωθεί ακόμα περισσότερο τα επόμενα χρόνια, θα δημιουργήσει μία σημαντική ποιοτική βελτίωση και φυσικά μεγαλύτερη ασφάλεια στις δραστηριότητες που γίνονται στη θάλασσα το καλοκαίρι».
Όσον αφορά τη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό ο κ. Πασχαλάκης τονίζει: «Άξιο επισήμανσης είναι ότι ήταν μία πρωτοβουλία που έλαβε ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Έκανε μία ευρεία σύσκεψη που συμμετείχαν υπουργοί από βασικά υπουργεία που εμπλέκονται. Έγινε μία παρουσίαση όλου του έργου και των δράσεων που έχουμε αναπτύξει. Εμείς έχουμε συγκεκριμένες προτάσεις που θεωρούμε ότι είναι απαραίτητες, είτε για νομοθετική αλλαγή, είτε για δράσεις που πρέπει να γίνουν. Μου ζητήθηκε από τον ίδιο τον πρωθυπουργό και από τους συνεργάτες του, να παρουσιάσω τις προτάσεις μας και αυτό κάναμε ανά υπουργείο, με σκοπό το επόμενο διάστημα να υπάρξει συντονισμός της γενικής γραμματείας της κυβέρνησης και των υπουργών, έτσι ώστε όσα κριθούν αναγκαία και απαραίτητα να υλοποιηθούν άμεσα».
Από το 2017 έως και σήμερα το Safe Water Sports έχει προχωρήσει σε συνεργασία με το υπουργείο Ναυτιλίας σε μία καταγραφή όλων των τραυματισμών, πνιγμών ή θανάσιμων ατυχημάτων που έχουν συμβεί μέσα στη θάλασσα. «Είμαστε σε θέση φέτος να δούμε πού συνέβησαν τα ατυχήματα, σε ποιες παραλίες, για ποιους λόγους, τι ώρες έγιναν, όλα αυτά τα στοιχεία που είναι σημαντικά, ώστε να γνωρίζουμε τι πρέπει να γίνει από δω και πέρα και να προχωρήσουμε σε μία μελέτη αυτής της τριετίας γιατί, ήδη, προκύπτουν κάποια αποτελέσματα. Αυτή η απλή αξιολόγηση των στοιχείων που ήδη έχουν συγκεντρωθεί σε συνδυασμό με τις νομοθετικές παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν, νομίζω, θα φέρουν αποτελέσματα, ώστε να είμαστε πιο προετοιμασμένοι όλοι το επόμενο καλοκαίρι και να δούμε για πρώτη φορά τον αριθμό των ατυχημάτων να μειώνονται. Είναι ένα θέμα που συζητήθηκε εκτενώς με τον πρωθυπουργό στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε», επισημαίνει ο κ. Πασχαλάκης.
Η Ελλάδα «πρωταθλήτρια» στην ΕΕ στη συχνότητα πνιγμών
Τουλάχιστον 413 θάνατοι καταγράφηκαν στην Ελλάδα μέσα στη θάλασσα για το 2018, ενώ μέχρι στιγμής από την 1η Ιουνίου μέχρι την 1η Αυγούστου του 2019 έχουν χάσει τη ζωή τους 124 άνθρωποι στις ελληνικές ακτές. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat η Ελλάδα κατέχει μία από τις χειρότερες επιδόσεις ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την συχνότητα των πνιγμών. Με βάση δεδομένα του 2016 υπολογίζεται πως στην Ελλάδα έχασαν τη ζωή τους σχεδόν 2,5 άνθρωποι ανά 100.000 κατοίκους, ελαφρώς χειρότερα από το προηγούμενο έτος. Πρόκειται για την πέμπτη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ, και σαφώς χειρότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι 1,1 νεκροί.
«Χρειάζεται να εστιάσουμε στην εκπαίδευση και στην ενημέρωση των πολιτών, με ενημερώσεις, με διαλέξεις, που πρέπει να γίνουν, ώστε αν προσεγγίσουμε και τα άτομα αυτά, Είναι αναμφισβήτητα θέμα παιδείας», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Πασχαλάκης.
Παράλληλα προσθέτει ότι «πρόθεση και του ίδιου, αλλά και του πρωθυπουργού, όπως αναφέρθηκε και στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε, είναι να αναδειχθεί το ζήτημα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ειδικότερα μέσω και της εθνικής ημέρας πρόληψης πνιγμών και ατυχημάτων μέσα στη θάλασσα, που εμείς πρώτη ως χώρα έχουμε ψηφίσει την 11η Μαΐου. Χρειάζεται να γίνει μία εκστρατεία πανευρωπαϊκή, ώστε να υιοθετηθεί και από άλλες χώρες αυτή η πρωτοβουλία και να γίνουμε έτσι μία χώρα που θα έχουμε αφήσει το στίγμα μας στο κομμάτι της θάλασσας, που κατεξοχήν πρέπει να είμαστε πρωτοπόροι».
Τα τελευταία χρόνια όλο και πληθαίνουν τα ατυχήματα κατά τη διάρκεια των θαλάσσιων σπορ με αποτέλεσμα να δημιουργείται εύλογα το ερώτημα κατά πόσο είναι ακίνδυνες αυτές οι δραστηριότητες. «Τα θαλάσσια σπορ είναι ακίνδυνα αρκεί να τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας. Αν κάποιος κάνει θαλάσσια σπορ σε μία επιχείρηση που δεν έχει άδεια, σε μία επιχείρηση που δεν τηρεί τους κανονισμούς ασφαλείας είναι 100% επικίνδυνο. Αν κάνεις θαλάσσια σπορ ή κάποια δραστηριότητα αναψυχής σε μία επιχείρηση που τηρεί όλα τα προβλεπόμενα από το νόμο δεν υπάρχει κίνδυνος. Πρέπει να γίνει δουλειά στο κομμάτι των ελέγχων, ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο γίνονται και οργανώνονται σωστά οι έλεγχοι. Είναι ένα κομμάτι, το οποίο το έχω επισημάνει στο υπουργείο, και οι αρμόδιοι είναι απόλυτα σύμφωνοι ότι πρέπει να σκύψουμε με μεγαλύτερη προσοχή πάνω από αυτό το κομμάτι. Ήταν άλλωστε άποψη και του πρωθυπουργού ότι πρέπει να διεξάγονται ακόμα πιο ποιοτικοί και αποτελεσματικοί έλεγχοι», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Πασχαλάκης.