Ν. Σαντορινιός: Στην εποχή που ο Φασισμός έχει σηκώσει κεφάλι, οφείλουμε όλοι να πάρουμε θέση, χωρίς αμφισημίες»
Με επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι Ημέρες Μνήμης και Δημοκρατίας στη Λέρο. Το τετραήμερο 7-10 Ιουνίου, αφιερωμένο στην εξιστόρηση γεγονότων και προσωπικών εμπειριών από όσους και όσες έζησαν την θηριωδία της χούντας των συνταγματαρχών, περιλάμβανε τη διεξαγωγή Συμποσίου με θέμα «Ισχυρή Δημοκρατία- Αντίβαρο στο Φασισμό», με τη συμμετοχή ανθρώπων του πνεύματος, μουσικές εκδηλώσεις με κορύφωμα την συναυλία από το μουσικό σχήμα «Ρωμιοσύνη», υπό τη διεύθυνση του Χρήστου Λεοντή και περιηγήσεις στο μαρτυρικό νησί της Λέρου και στους τόπους εξορίας Λακκί και Παρθένι.
Οι Μέρες Μνήμης και Δημοκρατίας αναβίωσαν φέτος, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια που είχαν παυθεί, με πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Γιάννη Γιαννέλη και του Υφυπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Νεκτάριου Σαντορινιού και τη συμμετοχή του ΣΦΕΑ και του Δήμου Λέρου.
Ο Νεκτάριος Σαντορινιός, στο χαιρετισμό του, υπογράμμισε πως «Από το Λακκί και το Παρθένι Λέρου, την Μπουμπουλίνας 18, τη Μέρλιν, το ΕΑΤ- ΕΣΑ, τη Μακρόνησο και τη Γυάρο, την Ακροναυπλία, το Χαιδάρι, την Κέρκυρα και την Καισαριανή ξεκινά και διακλαδώνεται μια λεπτή γραμμή που μας φέρνει ως το σήμερα. Αυτοί οι τόποι είναι η Ιστορία μας, αυτοί οι άνθρωποι είναι τα δικά μας παραδείγματα αγώνα και αυτοθυσίας.
Στην εποχή που ο Φασισμός έχει σηκώσει κεφάλι, στην εποχή που αίμα χύνεται από χέρια νοσταλγών της Χούντας και των Ναζί, οφείλουμε όλοι να πάρουμε θέση. Οφείλουμε να δηλώσουμε σε ποιο μετερίζι στεκόμαστε χωρίς αμφισημίες, χωρίς υπεκφυγές, χωρίς αν, χωρίς γελοίες θεωρίες περί αναλογικότητας ηλικίας και ιστορικής γνώσης. Αυτή η χώρα έχει περάσει πολλά και ενώ τα τραύματα στα σώματα έχουν επουλωθεί, οι ψυχές ακόμη πονάνε. Από σεβασμό, από θαυμασμό, από αναγνώριση, από ηθική υποχρέωση, από χρέος απέναντι στα ιδανικά της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας, εμείς, με υπομονή, επιμονή και προσπάθεια, δε θα αφήσουμε τίποτα να θαφτεί στο χρόνο. Το χρωστάμε άλλωστε στις επόμενες γενιές».
«Οι Μέρες Μνήμης και Δημοκρατίας δηλώνουν ότι η ιστορική μνήμη πρέπει να φυλάσσεται, να καταγράφεται, να διδάσκεται από στόμα σε στόμα, από γενιά σε γενιά, και να αντιμετωπίζεται σαν κληροδότημα αξιών και ήθους. Αυτές τις μέρες που το αβγό του φιδιού έχει εκκολαφθεί και που η κυρίαρχη τάση της μεταμοντέρνας αυτής περιόδου είναι η ισοπέδωση, ο συμψηφισμός και η θεωρία των δυο άκρων, έχουμε συλλογική ευθύνη να μην αφήσουμε τίποτα ανείπωτο και να μην αφήσουμε τίποτα να ξεχαστεί, από εκείνες τις μαύρες εποχές των διωγμών, των δολοφονιών, της κατάλυσης της Δημοκρατίας.
Γιατί αν θέλουμε να σταθούμε, αντικειμενικά, απέναντι στην Ιστορία δεν πρέπει να αφήσουμε ούτε μια μαρτυρία από εκείνα τα Πέτρινα Χρόνια που να μην αποτυπωθεί, που να μην μείνει παρακαταθήκη για τις νεότερες γενιές, ώστε να κατανοήσουν βαθιά, δια στόματος όσων έζησαν τις θηριωδίες, τι σημαίνει να είσαι ένας δημοκράτης πολίτης που αρνείσαι να βλέπεις τη χώρα σου, έρμαιο στις ορέξεις φασιστοειδών, κατακτητών, δικτατόρων, δωσίλογων, ταγματασφαλιτών, βασανιστών».
Ενώ ανακοίνωσε πως, «Σαν Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής θεωρώ υποχρέωσή μου να καθιερωθεί η θεσμοθέτηση σε ετήσια, επαναλαμβανόμενη και σταθερά επιδοτούμενή δράση από το ΠΔΕ της ΓΓΑιΝΠ, των Ημερών Μνήμης και Δημοκρατίας, πάντα με την συμβολή του ΣΦΕΑ. Για αυτό το λόγο ήδη ετοιμάζεται η σχετική Υπουργική Απόφαση που θα κατοχυρώσει πλήρως τις Μέρες Μνήμης ως θεσμό του Υπουργείου Ναυτιλίας».
Τέλος, ο Νεκτάριος Σαντορινιός τόνισε πως «Εκτιμάται ότι μεταξύ 1928 και 1971, χρησιμοποιήθηκαν συνολικά 29 νησιά του Αιγαίου ως τόποι εξορίας και φυλακής: Άγιος Ευστράτιος, Αίγινα, Γαύδος, Γυάρος, Θήρα, Ικαρία, Λέρος, Λήμνος, Μακρόνησος, Νάξος, Πάρος, Σαμοθράκη, Σκύρος, Τρίκερι, Φολέγανδρος, Φούρνοι, κα. Νησιά που πολύ πριν γίνουν ιδανικοί τουριστικοί προορισμοί, για εκατομμύρια επισκέπτες, αποτελέσαν τόπους εξορίας, βασανιστηρίων και φυλακών για χιλιάδες αγωνιστές της Ελευθερίας.
Σημαντική ήταν η στάση των τότε κατοίκων απέναντι στους ανθρώπους αυτούς που βίωναν τον εγκλεισμό, τη βία και την απομόνωση. Είναι πολλές οι μαρτυρίες που έχουν καταγραφεί και που περιγράφουν το πώς πρόσφεραν απλόχερα από τα λιγοστά υπάρχοντά τους, ώστε να αντιμετωπιστεί η πείνα, η ασθένεια, η κακουχία. Το ίδιο εκείνο σθένος και η ανθρωπιά ήταν που αναβίωσε, το καλοκαίρι του 2015, όταν οι νησιώτες μας υποδέχτηκαν και αγκάλιασαν στα ίδια μαρτυρικά νησιά, πλήθος ανέστιων και ανήμπορων ανθρώπων, θύματα της παράλογης βίας, διδάσκοντας την Ευρώπη την πανανθρώπινη αξία της αλληλεγγύης και αποδεικνύοντας τον πραγματικό πλούτο των νησιών: τους ίδιους τους κατοίκους τους».
