Τι έχει γίνει
Οι αναλύσεις SWOT (Δυνάμεις-Αδυναμίες και Ευκαιρίες-Απειλές) που έχουν μέχρι σήμερα πραγματοποιηθεί αναφορικά με τον τουρισμό της Χίου έχουν καταλήξει σε παρόμοιες προτάσεις και συμπεράσματα. Παρόλα αυτά, οι εν λόγω αναλύσεις SWOT, αποτελούν διαπιστώσεις καταγραφής δυνάμεων και όχι ένα άμεσα εφαρμόσιμο σχέδιο. Με άλλα λόγια οι αναλύσεις αυτές, δεν μετατρέπουν τις διαπιστώσεις σε ένα στρατηγικό σχέδιο, ικανό, να υποστηρίξει την αναγκαία βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη του νησιού.
Τι μπορεί να γίνει
Θεωρούμε επομένως αναγκαίο, και στη βάση όσων έχουν μέχρι σήμερα γίνει, να αναζητηθούν τρόποι:
► αξιοποίησης των Δυνατών σημείων του νησιού, προκειμένου αφενός να γίνει εκμετάλλευση των υφιστάμενων Ευκαιριών και αφετέρου προφύλαξη από τις επίσης υφιστάμενες Απειλές του τουριστικού περιβάλλοντος,
ενδυνάμωσης ή προφύλαξης των Αδύναμων σημείων προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι υφιστάμενες ή/και αναδυόμενες Απειλές.
Με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε ένα πλήρες Στρατηγικό Σχέδιο (Strategic Plan). Η χρησιμότητά του έγκειται στο ότι θα μας δείξει :
· αν πραγματικά ο τουρισμός μπορεί να είναι βιώσιμος στη Χίο, ποιοι είναι οι ανταγωνιστές, σε ποιες αγορές μπορεί να στραφεί, ποιοι ανταγωνιστές δραστηριοποιούνται σε αυτές και πόσο δυνατοί είναι.
· ποια είναι η φέρουσα ικανότητα η οποία καθορίζει αφενός το μέγεθος του τουρισμού που το νησί μπορεί να εξυπηρετήσει, και που αφετέρου είναι αποδεκτό από την κοινωνία, και τέλος
· ποια μορφή στρατηγικής είναι η καταλληλότερη.
Το Στρατηγικό Σχέδιο όμως και πάλι δεν είναι αρκετό, απαιτείται να συνοδεύεται από το κατάλληλο Σχέδιο Μάρκετινγκ (Marketing Plan). Το Σχέδιο αυτό στηριζόμενο και στις υφιστάμενες αναλύσεις SWOT δημιουργεί «Προϊόντα» (Products) και «Αγορές» (Markets) ενώ επιχειρεί επίσης ευθυγράμμιση μεταξύ των. Με άλλα λόγια δημιουργεί προϊόντα, τα οποία στη συνέχεια επιχειρεί να εισάγει και να ππροωθήσει στις συγκεκριμένες αγορές. Το Σχέδιο αυτό, έχοντας εκτιμήσει το μέγεθος και τις δυνατότητες διείσδυσης σε κάθε αγορά, προτείνει τελικά το κατάλληλο μίγμα προβολής – προώθησής, ταιριάζοντας προϊόντα με τις κατάλληλες ομάδες κοινού στις στοχευμένες αγορές. Στην έννοια του προϊόντος εννοούνται τόσο τα φυσικά ή απτά (tangible) χαρακτηριστικά όσο και νοητά ή μη απτά (intangible).
Με αυτόν τον τρόπο γίνεται ένα βήμα προς την κατεύθυνση ανάπτυξης τουριστικής ταυτότητας του νησιού, η οποία λείπει. Λείπει δηλαδή, εκείνο το μοναδικό που την χαρακτηρίζει και την ξεχωρίζει. Κάποιοι λένε ότι αυτό το μοναδικό γύρω από το οποίο μπορεί να χτιστεί η ταυτότητα του είναι η μαστίχα, κάποιοι άλλοι η ναυτιλία, κάποιο το αλώβητο περιβάλλον, ενώ κάποιοι ακόμη ο Όμηρος. Τίποτα δεν μπορεί να εξαιρεθεί από μια τέτοια συζήτηση. Το Σχέδιο Μάρκετινγκ με κορωνίδα την ταυτότητα, γύρω από την οποία έχουν χτιστεί τα προϊόντα του προωθείται στις επιλεχθείσες ελκυστικές αγορές, κάνοντας χρήση του κατάλληλου σε κάθε περίπτωση μίγματος μάρκετινγκ.
Το Σχέδιο αυτό όμως για να μπορεί να προχωρήσει, πρέπει να είναι κοστολογημένο και να έχει Προϋπολογισμό, ο οποίος θα κατανέμεται σε μια μακροπρόθεσμη περίοδο. Με λίγα λόγια ένα Μακροπρόθεσμο Ολοκληρωμένο Επιχειρηματικό Σχέδιο (Business Plan). Το Σχέδιο αυτό:
· καταλήγει με τα απαιτούμενα Κεφάλαια, ιδιωτικά και δημόσια, ικανά να υποστηρίξουν τα τουριστικά προϊόντα του νησιού στην μεσο-μακροπρόθεσμη εξέλιξη του επιθυμητού όγκου αφίξεων τουριστών. Για παράδειγμα Κεφάλαια για κλίνες, υποδομές, μεταφορικά μέσα, ανάδειξη τόπων και μνημείων, προβολή – προώθηση κλπ.
· κατανέμει τις απαραίτητες επενδύσεις σε ένα ισορροπημένο μίγμα μεταξύ ‘Παραθεριστικού Τουρισμού’, ‘Θεματικού Τουρισμού’ και ‘Υποστηρικτικών Υποδομών και Μέτρων Πολιτικής’.
· κατανέμει δραστηριότητες και επενδύσεις σε ένα επίσης ισορροπημένο μίγμα μεταξύ Δημόσιου Τομέα, Ιδιωτικού Τομέα αλλά και μικτών σχημάτων ΣΔΙΤ.
Η ανωτέρω κατανομή Κεφαλαίων και Δραστηριοτήτων, η οποία δοκιμάζει στην πράξη την αντοχή του Σχεδίου, πιστοποιεί ταυτόχρονα εκείνα τα «προϊόντα», με τις αντίστοιχες αγορές τους τα οποία αποδεικνύονται βιώσιμα, ενώ παράλληλα υποδεικνύει διαρκώς τις όποιες αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις χρειάζεται να γίνουν.
Συμπερασματικά
Ένα τέτοιο Ολοκληρωμένο Σχέδιο τουριστικής ταυτότητας με αναπτυγμένα προϊόντα και στοχευμένες αγορές, που έχει αφομοιώσει τα στοιχεία των αναλύσεων SWOT μπορεί να έχει τα εξής πλεονεκτήματα:
- παρουσιαστεί σε πιθανούς ενδιαφερόμενους επενδυτές, επιζητώντας ιδιωτικές επενδύσεις, εντός του περιοριστικού πλαισίου όμως που το ίδιο το Σχέδιο ενσωματώνει.
- αναζητήσει στοχευμένα αναπτυξιακούς πόρους από Εθνικά και Ευρωπαϊκά προγράμματα.
- κινητοποιήσει στοχευμένα ανθρώπους και επιχειρήσεις, αναζητώντας εισροή κεφαλαίων και ανθρώπινων πόρων, όπου είναι απαραίτητο.
- αναζητήσει συνεργασίες για επιδίωξη κοινών προγραμμάτων με αμοιβαία οφέλη.
- Απο εφημεριδα ΠΟΛΙΤΗΣ της ΧΙΟΥ
